ታዋቂ አርቲስቶች በጋሽ መንግሥቱ ለማ የመታሰቢያ መድረክ ላይ ክፍል 5

አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ እና ታዛ መጽሔት ስለ ባለ ቅኔው እና ጸሐፊ ተውኔት መንግሥቱ ለማ ማንነት እና ሥራዎች ያተኮረ ውይይት ባዘጋጁት መድረክ ላይ...

ታዋቂ አርቲስቶች በጋሽ መንግሥቱ ለማ የመታሰቢያ መድረክ ላይ ክፍል 4

አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ እና ታዛ መጽሔት ስለ ባለ ቅኔው እና ጸሐፊ ተውኔት መንግሥቱ ለማ ማንነት እና ሥራዎች ያተኮረ ውይይት ባዘጋጁት መድረክ ላይ...

ታዋቂ አርቲስቶች በጋሽ መንግሥቱ ለማ የመታሰቢያ መድረክ ላይ ክፍል 3

አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ እና ታዛ መጽሔት ስለ ባለ ቅኔው እና ጸሐፊ ተውኔት መንግሥቱ ለማ ማንነት እና ሥራዎች ያተኮረ ውይይት ባዘጋጁት መድረክ ላይ...

ታዋቂ አርቲስቶች በጋሽ መንግሥቱ ለማ የመታሰቢያ መድረክ ላይ ክፍል 2

አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ እና ታዛ መጽሔት ስለ ባለ ቅኔው እና ጸሐፊ ተውኔት መንግሥቱ ለማ ማንነት እና ሥራዎች ያተኮረ ውይይት ባዘጋጁት መድረክ ላይ...

ከአጤ ምኒልክ ቤተ-መንግሥት ግቢ ቁፋሮ አልማዝ እና እንቁ ተገኘ !!

የአጤ ምኒልክ ቤተመንግሥት ቅጥር ግቢ የግንባታ ማእከል መስሏል። ግሬዴር፣ እስካቫተር እና ገልባጭ መኪናዎች እግቢዉ ዉስጥ እያጓሩ ይርመሰመሳሉ። ከቆፋሪዉ ግዙፍ መኪና ማማ ላይ...

ቀዳሚ ቃል

ወዳጅነት (Friendship) የተሰኘው ጽንሰ ሀሳብ በርካታ ቁጥር ያላቸው የፍልስፍና ምሁራን፣ የስነልቦና ባለሙያዎች፣ የሐይማኖት ሰዎች እና የማኅበረሰብ አጥኚዎች ብዙ የተባለለት ነው። ቁርጥ ያለ...

“ኢትዮጵያን ማን መሰረታት ብለህ ብትጠይቀኝ ኮሎኒያሊስቶች እልሃለው”

አህመድ ዘካርያ (ረ/ፕሮፌሰር)

“በሥራዬ ማንም እንዲበልጠኝ አልፈልግም”

ራሳቸውን አንጋፋ ከሚባሉት ተርታ አሰልፈዋል። በፊልም ማንሳት ሙያ ለረዥም ዘመናት ሰርተዋል። ጋዜጠኛም ናቸው። “በሥራዬ ማንም እንዲበልጠኝ አልፈልግም” በምትል ተደጋጋሚ አባባላቸው እና በእምቢ...

አልፍሬድ በርንሃርድ ኖቤል ማን ነው?

ስዉዲናዊ የንግድ ሰዉ  ኬሚስት ኢንጅነር እና ተለያዩ ግኝቶች ፈጣሪ ነዉ። እ.ኤ.አ ከጥቅምት 21፣ 1833 እስከ ታህሳስ 10፣ 1896 ድረስ ኖሯል። ለቤተሰቡ ሦስተኛ...

ዶሃ፡- የባሕረ ሰላጤዋ ዕንቁ

የባብ ኤል ባህር ዳርቻ ነው። መሻሽቷል። ሂልተን ዶሃ ስምንተኛው ፎቅ ላይ ነው ያለሁት። ቁጥር-81ዐ። ከዚያ ፎቅ ላይ የዶሃ ከተማን ዙሪያ ገባ መመልከት...

ጥቂት ነጥቦች ስለ ህፃናት መጻሕፍት አዘገጃጀት

ምናልባትም የተዋጣሎት ደራሲ ሊሆኑ ይችላሉ። አንቱ የተባሉ ጦማሪ ወይም የልቦለድና የኢ-ልቦለድ ደራሲ ሊሆኑ ይችላሉ። ሆኖም ግን የህጻናት መጻሕፍትን ለማዘጋጀት ራሳችን በህፃናቱ ቦታ...

የጄኔራሉ ቤት (ማሞ ወልዴ ደጋጋ)

የቢቢሲ ጋዜጠኞች ከሜክሲኮ ኦሎምፒክ የማራቶን አሸናፊው ማሞ ወልዴ ጋር ቃለ ምልልስ እያደረጉ ነው። ከርሱ ጋር ለሦስት ቀን ይቆያሉ። የኢትዮጵያ አትሌቶች በአበበ ቢቂላ...

በሕግ አምላክ!

የሕግ ባለሙያው በባቡር እየተጓዘ ነው። አሰልቺውን የባቡር ጉዞ እያንቀላፋም፣ እያነበበም፣ እየተከዘም ለመግፋት ይጥራል። በጉዞው መካከል አንዲት ወጣት ፊትለፊቱ የሚገኘው ወንበር ላይ ተቀመጠች።...

ም ነው ሰላሌ ?! Maaloo Salaalee?!

ምነው ሰላሌ ያልለመደብህን፣ ያላደግክበትን ማደግደግ ከሳጥናዔል ጫማ ስር ወድቀህ፣ እታች ወርደህ ማሸርገድ ታዳጊ ወጣት አሳርደህ፣ አዝነህ ተቀምጠህ መንደድ ከየት መጣብህ? ከየት ለመድከው?...

የገናው ዛፍና ሠርጉ

ደራሲ –  ፍዮዶር ኤም. ዶስቶይቭስኪ ትርጉም – መኮንን ዘገዬ አንድ ቀን አንድ ሰርግ ዐየሁ…። ግን ቆይ ሠርጉ ይቅርና! ስለ ገና ዛፉ ልንገራችሁ።...

“አብሮ መብላት ወንዝ ያሻግራል” (የጓደኝነት ውል)

 መክፈቻ  ዛሬ ስለ ጓደኝነት እንነጋገራለን። የጓደኝነት (Friendship) ጉዳይ ፈላስፎችን፣ የማኅበራዊ ጥናት ባለሙያዎችን (Sociologist)፣ የሥነ ልቡና ባለሙያዎችን የሚያነጋግር እና በሥነ ጽሑፍ ውስጥ ትልቅ...

የተገፉ ነፍሶች ድምጽ

የመጽሐፉ ርዕስ – ጨው በረንዳ ደራሲ – ምስራቅ ተረፈ የገጽ ብዛት – የታተመበት ዓመት – 2009 ዓ.ም የሽፋን ዋጋ – ገጣሚ፣ ተርጓሚና...

የአብርሃም አፈወርቂ ስንኞች

ሙዚቃ ረቂቅ እና ምትሀታዊ ኃይል ነው። ሙዚቃ የሰው ልጅ የህይወቱን ልዩ ልዩ መልክ የሚገልጽበት ነው። ችግሩን፣ ሐዘኑን ወይም በህይወቱ የሚያካሂዳቸውን እንቅስቃሴዎች የሚያንጸባርቅበት...

ታሪከ ሀዲድ ከተርኪስ ባቡር ጀምሮ

“…በመጀመሪያ ከአውቶሞቢልና ከሰረገላ በፊት የተርኪስ ባቡር (ሎኮሞቢል) በ1896 ወደ ኢትዮጵያ ገብቷል፤ ይኸውም ከጀምጀም አዲስ አበባ እንጨት እና ግንድ በማጋዝ፣ ለቤት ሥራም ድንጋይ...

ባዕድ መንታ

ያሰበችው እና ያላሰበችው በአንድ ላይ ከሆኑ ዘጠኝ ወር ከአምስት ቀን በኋላ ፀሃይ ባየለችበት፣ ወበቅ በፀናበት አንድ ተሲያት ከሸለብታዋ ያነቃት ታላቅ ውጋት ነበር።...

ከስነ-ቃል

በአንዱ የገጠር ቀበሌ ነው። ጥቂት ጎረምሶች የአንዱን ሀብታም ገበሬ በግ በመስረቅ አርደው ይበሉና የበሉበትን ሰው በቅኔ ለመዝለፍ ተነሳሱ። ለተዘራፊው ያዘኑለት በመምሰል በሰም...

አንጀሊና በኢትዮጵያ

የራሷን 3 ልጆች እንዲሁም ከኢትዮጵያ፣ ከካምቦዲያ እና ቬትናም የተቀበለቻቸውን 3 ልጆችን ጨምሮ 6 ልጆችን የምታሳድገው ታዋቂዋ የሆሊውድ ተዋናይት አንጀሊና ጆሊ ወደ ኢትዮጵያ...

በተወራለት መጠን ያልተሰራበት ጉዳይ

“ቀጥተኛ የሕዝብ ተሳትፎ” የሚለው ቃል ተደጋግሞ ከመነገሩ የተነሳ የተሰለቹ ብሂሎች ውስጥ ገብቷል። ሕዝብ ተሳትፎበት፣ ማኅበረሰቡ ተወያይቶበት፣ የነዋሪውን ይሁንታ አግኝቶ፣… የሚሉት ሐረጎች የዜና...

“በልጆቿ ላይ በምታየው ባህሪ የተከፋች አንድ እናት ትታየኛለች”

ከስነ ስዕል ውጭ የሚማርከውን የጥበብ ዘርፍ ሲጠየቅ ቲያትርን ያስቀድማል። ‹‹በትያትር እና ትወና ዘርፍ ላይ የሚደረጉ እንቅስቃሴዎች እኔን ይማርኩኛል።›› የሚለው የዛሬው የስርሆተ ገጽ...

በ‘ኦሮማይ’ መንገድ

በዓሉ ግርማ በኦሮማይ መጽሐፉ “መንገዶች ሁሉ ወደ አስመራ ያመራሉ” እንዳለው እኔም ዕድሉ ደርሶኛል። በታሪክ የማውቀውን፣ ህልም የሚመስለኝን ዳሰስኩት። ለአንድ ኦሮማይን ላነበበ ኢትዮጵያዊ...

ሰውየው

    1975 ዓ.ም ለሙሉጌታ ከበደ  ጥሩ ዓመት ነበር።  በዚያኑ ዓመት ለብሔራዊ ቡድን ተመረጠ።  የደሴ ከተማ ነዋሪ በሙሉጌታ መመረጥ ተደሰተ።  በዚያን ዓመት ፔፕሲ...

የህዳሴ ግድብ ድርመሳ ሴራ

1963 ዓ.ም. ከካይሮ አንስቶ አስከ አስዋን ያለዉ 853 ኪሎሜትር መንገድ ከየአቅጣጫዉ በመኪና፣ በባቡር፣ በእግረኛ ተጨናቋል። የምድረ ምስር ሰማይ በሶቪየት የመጓጓዣ አይሮፕላኖች ይታረሳል።...

ሰው የመሆን ጉዞ (በሳይንስ- በሃይማኖት)

መግቢያ ባለፈው እንዲሁ እንደዋዛ ሰው የመሆን ጉዞ ብለን የጀመርነው ጉዞ አቅጣጫው የበዛ ስለሆነ መንገዶቹን መመርመር ቀጥለናል። ሰው የመሆን ጉዞ ትብታቡ የተወሳሰበ ንውዘት...

ታክዮን

የመጽሐፉ ርዕስ ታክዮን የገጽ ብዛት፡- 324 ደራሲ፡- ዳንኤል ለገሰ (ፒ.ኤች.ዲ) በ1988 ዓ.ም. በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የቋንቋዎች ተቋም (አይ.ኤል.ኤስ) የድኅረ-ምረቃ ትምህርት ቤት ስለ...

ሁለገቡ ሙያተኛ ካህሳይ ገ/እግዚአብሄር

የበዛውን የእድሜአቸውን በመምህርነት እና በጋዜጠኝነት አሳልፈዋል። ትግራይ፣ ሐረር፣ ጅጅጋ፣… እና በሌሎችም የኢትዮጵያ ክልሎች በመዘዋወር በመምህርነት አገልግለዋል። ለሕትመት ከበቁት ሥራዎቻቸው መካከል ኅብረ-ብዕር በሚል...

ስሜት እና ተሰጥኦ

አያሌ ሊቃውንት “ተሰጥኦ” “ከስሜት” ጋር ብርቱ ጉድኝት ያለው መሆኑን ይናገራሉ። “ምነው?” ቢሉ ተፈጥሮ የለገሰው ችሎታ “ተሰጥኦ” ካለ በዚያ በተለየ ችሎታ ላይ የጋለ...

ትዝታ ዘመንግሥቱ ለማ በሀገረ እንግልጣር (ሪቻርድ ፓንክረስት እንደፃፈው)

ትዝታ ዘመንግሥቱ ለማ በሀገረ እንግልጣር (ሪቻርድ ፓንክረስት እንደፃፈው) ታላቁ ባለቅኔ፣ ፀሐፊ ተውኔት፣ ተመራማሪ፣ መምህር፣ የተባ አንደበት እና የሰላ አዕምሮን የታደለው መንግሥቱ ለማ...

ልጅ እንዳልካቸው መኮንን

በዛሬው የታሪክ ገጻችን ስለ ልጅ እንዳልካቸው እናወራለን። እኒህ ሰው በተለይ በ1950ዎቹና በ1960ዎቹ በሀገራችን ላይ ቁልፍ ሚና ነበራቸው። ኢትዮጵያ በ1963 ዓ.ም. ለተባበሩት መንግሥታት...

የወል ምልልስ

በቅርቡ በህይወት ያጣናቸው ጋዜጠኛ ካህሳይ ገ/ህይወት ሥራዎች በዛሬው ከቀንዱም ከሸኾናውም አምዳችን ላይ ቀርበዋል፡፡ በመጽሐፎቻቸው ውስጥ ከተካተቱት ሥራዎች መካከል የመረጥናቸው ስናቀርብ መታሰቢያነቱን ለመስጠት...

የሕዝብ ተሳትፎ ሲባል

በዚህ ጽሑፍ ስለ ህዝብ ተሳትፎ ምንነት አንዳንድ መሰረታዊ የጽንሰ ሃሳብ ነጥቦችን ለማንሳት እሞክራለሁ። እጅግ ጠቦ የነበረው የሀገራችን የፖለቲካ ምህዳር ሰፋ እያለ በመምጣቱ...

በቅድመ አክሱም የነበረች ከተማ ተገኘች

ከአክሱም በ50 ኪሎሜትር በስተ ምስራቅ አቅጣጫ ርቃ ከየሃ አቅራቢያ መዝብር በሚባለው ጣቢያ ልዩ ስሙ ቤተ-ሰማዕቲ ተብሎ በሚጠራው ሥፍራ ላይ ከ80 ዓ.ዓ. እስከ...

ጥምቀት በዩኔስኮ

በኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ተዋህዶ ቤተ ክርስቲያን በየዓመቱ ጥር 11 ቀን የሚከበረው የጥምቀት በዓል በዓለም አቀፍ የማይዳሰስ ቅርስነት ተመዘገበ። በቤተክርስቲያኒቱ ከሚከበሩ በዓላት መካከል በዓለም...

የሰከነ የፖለቲካ ባህል ያስፈልገናል!

የምንገኘው ታላቅ የታሪክ መታጠፊያ ላይ ነው፡፡ የሐገሪቱን የሩብ ክፍለዘመን ኑሮ በአብዮታዊ ዴሞክራሲ ርዕዮት የመራው ኢሕአዴግ ነባሩን በማጥበቅ እና አዲሱን በመናፈቅ መካከል ላይ...

ኤልያስ መልካ ከተለያዩ ሚዲያዎች ጋር ያደረጋቸውን ቆይታዎች ጥቂቶቹን…..

ይዛችሁ የመጣችሁትን እንግዳ የአዘፋፈን ስልቶችን . . . አንዳንዶች ለኢትዮጵያ ሙዚቃ አንድ የዕድገት እርምጃ ሲሉት ሌሎች ደግሞ ሙዚቃችንን መላ አሳጡት ብለው ይፈርጁታል።...

ኢትዮጵያዊው ቨርጂል ማጅስተር ዮሐንስ (ዮን) ላቲኖ (1518-1608)

ዮን ላቲኖ (Juan Latino) በ16ኛው መጀመሪያ እስከ 17ኛው ምዕት ዓመት መባቻ በስፓኝ (ስፔይን) ከአውሮፓ በአንጋፋዎች አንዱ በሆነው በግራናዳ ካቴድራል ዩኒቨርሲቲ ውስጥ በተመራማሪነትና...

፫ቱ ጠቃሚ ጥያቄዎች

አንድ ሠው ሶቅራጠስ ወዳረፈበት እልፍኝ ሄዶ እንዲህ አለው፡፡ ‹‹ሶቅራጠስ ወዳጄ፣ እገሌ ስለተባለው ወዳጅህ ዛሬ የሠማሁት ነገር ምንም ደስ አይልም›› አለው፡፡ ሶቅራጦስ መከዳው...

ትናንትና እና እኛ

ትናንትና እና እኛ ለካስ ትናንትም ይሻክራል!… አሽክላ እንደበላው ማድጋ አፈር እንደላሰው ምሳር ለካስ የድሮ ድሮ ይጓጉጣል!… ሲሶው ቢጥም፤ ቀሪው ያማል፡፡ ጨው እንደበላው...

‘ጅብ ነች’

የመጽሐፉ ርዕስ – መስከረም ደራሲ – ታደሰ ሊበን የገጽ ብዛት – የታተመበት ዓመት – 1949 ዓ.ም. ዐይን እንግዳ አዳሙ (ከባህር ዳር ዩኒቨርሲቲ)...

ሕዝብ ለሕዝብ የማን ነው? ያልተቋጨው ውዝግብ

በኢትዮጵያ ደራሲያን ማኅበር አማካኝነት የምትታተመው ብሌን መጽሔት በቅጽ 9፣ ቁጥር 2 (ነሐሴ 2009) “የሕዝብ ለሕዝብ ዝግጅት ጅማሮ” በሚል በደራሲ አያልነህ ሙላት የተጻፈ...

የግብጹ የቲያትር ፌስቲቫል

በቅርቡ የካይሮ ዓለም ዓቀፍ የዘመናዊ እና ሙከራዊ ቴአትር ፌስቲቫል (Cairo International Festival for Contemporary and Experimental Theater) ተካሂዷል፡፡ ፌስቲቫሉ በካይሮ ከተማ ሲዘጋጅ...

የ‘ቅምሻ’ ጣዕሞች

አንድ ሁለት እያልን ከሁለት ወራት በላይ ላገባደድንለት 2012 ዓ.ም. መቀበያ የሚሆኑ በርካታ የሙዚቃ አልበሞች ከ2011 ዓ.ም. መጨረሻ ጀምሮ ለአድማጭ ደርሰዋል። ጎሳዬ ተስፋዬ፣...

ኪሮስ ዓለማየሁ ሲዘከር

ኪሮስ ዓለማየሁ ሲዘከር ኪሮስ ዓለማየሁ በኢትዮጵያ ሙዚቃ ውስጥ ትልቅ ስም አለው፡፡ በተለይ የትግርኛ ሙዚቃ በመላው ሐገሪቱ ተቀባይነት እንዲያገኝ ከፍ ያለ ድርሻ ነበረው፡፡...

ውህደቱ እና የፖለቲካ ባህላችን

ውህደቱ እና የፖለቲካ ባህላችን በአብዛኛው ኢትዮጵያዊ ዘንድ ትኩረትን ለመሳብ ከበቁ ሰሞነኛ ጉዳዮች መካከል “የኢህአዴግ ፓርቲዎች ውህደት” እና በቀጣይ ሊመሰረት የታሰበው “የኢትዮጵያ ብልፅግና...

“ፀጥተኛው መንገድ” ተከፈተ

 “ፀጥተኛው መንገድ” ተከፈተ የሰአሊ ልጅቅዱስ በዛወቅ ስብስቦች ባሳለፍነው ወር መጨረሻ በጋለሪ ቶሞካ ለዕይታ ቀርበዋል፡፡ እስከ ታሕሳስ 19፣ 2012 ዓ.ም. ድረስ ለሕዝብ ክፍት...

የ፪ኛው መቋጫ የ፫ኛው መጀመሪያ

የ፪ኛው መቋጫ የ፫ኛው መጀመሪያ የጊዜ ቀመር ታዛ መጽሔት ፪ኛ ዓመቷን እንዳገባደደች አመልክቷል። ስፖንሰር ካደረጉን ተቋማት፣ በቋሚነት ሲከታተሉን ከነበሩ አንባቢዎቻችን፣ የጥናት እና ምርምር...

“ከአጤ ምኒልክ ቤተ መንግሥት ግቢ ቁፋሮ አልማዝና እንቁ ተገኘ!”

“ከአጤ ምኒልክ ቤተ መንግሥት ግቢ ቁፋሮ አልማዝና እንቁ ተገኘ!” የአጤ ምኒልክ ቤተመንግሥት ቅጥር ግቢ የግንባታ ማእከል መስሏል። ግሬዴር፣ እስካቫተር እና ገልባጭ መኪናዎች...

የእቴጌ ስጦታ

የእቴጌ ስጦታ በህዳር 4 ቀን በ1879ዓ.ም አፄ ምንሊክ ወደ ሀረር ዘመቱ። እቴጌ ጣይቱም በበኩላቸው ከእንጦጦ ወርደው ፍልውሃ አቅራቢያ የዛሬው ታላቁ ቤተመንግሥት የሚገኝበት...

ፓርላማው እና የንግሥቲቷ ስውር እጅ

ፓርላማው እና የንግሥቲቷ ስውር እጅ እንግሊዝ ጥቂት የማይባሉ “ደደብ ህጎችን (እንደ አንዳንዶች አስተያየት) ሳትሽር ዛሬም ድረስ እንዲሰሩ በመፍቀድ ትታወቃለች። ለአብነት ያህል በስኮትላንድ...

ዘመነ ግሎባላይዜሽን አብቅቶለት ይሆን…

ዘመነ ግሎባላይዜሽን አብቅቶለት ይሆን…  ግሎባላይዜሽን በሀገራት መካከል በኢኮኖሚ ውህደት እየፈጠረና የካፒታል፣ የሸቀጥና የ አ ገ ል ግ ሎ ት እንቅስቃሴ ድንበር በተሻገረ...

ሰው የመሆን ጉዞ (በባህል-በፍልስፍና)

ሰው የመሆን ጉዞ (በባህል–በፍልስፍና)  መግቢያ በሰው ልጆች የሐሳብ ታሪክ ውስጥ የፍልስፍና፣ የሳይንስ፣ የሃይማኖት፣ የባህል ጥያቄዎች አንዱ፣ ምናልባትም ዋናው፣ ማጠንጠኛቸው ሰው ነው። ባንድ...

እያለን እንደሌለን የምንሆነው ለምን

እያለን እንደሌለን የምንሆነው ለምን  “የዛሬን አያድርገውና ድሮ እኮ ዶክተር ሲባል ሌላ ነበር” አሉ አንድ በዕድሜ የገፉ ሸበቶ ለጨዋታቸው ጅማሮ ጥቂት እንደ ማሟሻ...

ጥቁር እና ነጭ በኢትዮጵያ

ጥቁር እና ነጭ በኢትዮጵያ አየለ አትናሽ እና ጆርጅ ዱካስ አብሮ አደግ ጓደኞች ናቸው። ገና ታዳጊ ናቸው። ሁለቱ ልጆች በጧት ተነስተው ሁለት በጎች...

የመስቀል አበባ

የመስቀል አበባ ዩናይትድ ስቴትስ፣ ሞስኮብ፣ ግብፅ፣ ካናዳ፣… ለአንድ አገር… ወደሚሰጠው ወደ… የባህል ሳይንስ… የቡልጋሪያ ሕዝብ… ድረስ ከቆየች በኋላ ወደ አገርዋ ትመለሳለች። …ከኢትዮጵያ...

የአውደ ዓመት መዘክር

የአውደ ዓመት መዘክር የበረዶ አባት የዓለም ሕዝብ በየዓመቱ በታላቅ ስሜት ከሚያከብራቸውና ከሚዘክራቸው በዓላት መካከል አንዱና ተወዳጁ የዘመን መለዋጫ ነው። ዕለታት እየበረሩ፣ ወራት...

ክረምት በልጅነት

ክረምት በልጅነት የልጅነት ትዝታዎች የሚያጭሯቸው አዝናኝ ሁኔታዎች አያሌ ናቸው። አሁን እንኳን ቡሄ ቢነሳ የየራሳችን ጨዋታ ተወርቶ ያልቃል?… እንዴታ! የሰፈር ልጆች ተሰብስበን በየዓመቱ...

አባ ገዳ

አባ ገዳ ሎሬት ፀጋዬ እጅ በተለመደው የወል ቤት በሚሉት ስንኝ የተቋጠረ ስነ ግጥም ይህም ከእንግሊዝኛው ስነ ግጥም በቀር የቀሩት ሁሉ ምሁራን በእርሳቸው...

ፖለቲካ የጋረደው አሸንዳ

ፖለቲካ የጋረደው አሸንዳ  አሸንዳ፣ ማሪያ፣ ዐይኒ ዋሪ፣ ሻደይ፣ አሸንድዬ፣ ሶለል፣… በተለይ በትግራይ እና በዐማራ ክልሎች እንዲሁም በጎረቤት ሀገር ኤርትራ የሚከበሩ የሴቶች የአደባባይ...

ዘመን አይሽሬው ብዕረኛ ሀዲስ ዓለማየሁ

ዘመን አይሽሬው ብዕረኛ ሀዲስ ዓለማየሁ በኢትዮጵያ የሥነ-ጽሑፍ ታሪክ ወደር የማይገኝለት የልቦለድ መጽሐፍ «ፍቅር እስከ መቃብር» ስለመሆኑ ይነገራል። የዚህ መጽሀፍ ደራሲ ዶክተር ሀዲስ...

ማን ምን አለ?

ማን ምን አለ? ታላቁ ባለሙያ ዶ/ር እዝራ እጅጉ (በሙዚቃና ኪነጥበባት ኮሌጅ የኤልያስ መልካ መምህር) ጥበብን ለተደራሹ ሊደርስ በሚችል የቋንቋ ጥበብ (ድምፅን ሙዚቃን)...

የኤሊያስ መልካ ብዕር

የኤሊያስ መልካ ብዕር ኤልያስ መልካ የሚለው ስም በኢትዮጵያ የሙዚቃ አቀናባሪዎች ዝርዝር ውስጥ የገባው በ1990ዎቹ መጀመሪያ አካባቢ ነው። ብላቴናው የአንጋፋው ድምጻዊ መሐሙድ አህመድን...

የከተማው መናኝ!

የከተማው መናኝ! የእድሜውን እኩሌታ ያህል ስቱዲዮ አሳልፏል። እስከ ሦስት ቀናት ለተራዘመ ጊዜ ያለ እንቅልፍ የሚቆይባት ስቱዲዮ የሙዚቃ መፍለቂያ ብቻ አልነበረችም። የሐሳብ ጡብ...

የአክሊሉ ተመስገን የሥዕል ኤግዚቢሽን ለእይታ ቀረበ

አክሊሉ ተመስገንን የሥዕል ሥራዎች አክሊሉ ተመስገንን የሥዕል ሥራዎች የያዘ ኤግዚቢሽን ከመስከረም 23-30፣ 2012 ዓ.ም በዋሺንግተን ዲሲው የኢትዮጵያ ኤምባሲ ለእይታ ቀርቧል። በሠዓሊውና በጣይቱ...

ቅን ልቡና ይዘን ዘመኑን እንሻገር

አሮጌውን ሸኝተን አዲሱን ዓመት ለመቀበል ቀናቶች ቀርተውናል:: እኛም ሁለተኛ ዓመታችንን ጨርሰን ወደ ሦስተኛው ለመሸጋገር የመጨረሻ ደግሳችንን እነሆ ይዘን ብቅ ብለናል:: በባለፉት አመታት...

ዓለም አቀፍ እውቅና – ለኢትዮጵያ ፈንድቃ!

ከአገር ውስጥ አልፎ በተለያዩ አገራት በሚያቀርባቸው ኮንሰርቶች ተደናቂነትን ያተረፈ የአገር ባህል የጭፈራ ቡድን ነው – ፈንድቃ። የፈንድቃ ባለቤትና የቡድኑ መሪ ወጣት መላኩ...

በአክሱም በር ሥር እንለፍ

የኢትዮጵያን ታሪክ እውነታ ከሴማውያንና ከምዕራባዊያን ትርጉም አሰጣጥ አንፃር በተቃራኒው መልኩ ቆመው የሚረዱትና የሚጽፉት አስረስ የኔሰው “ትቤ አክሱም መኑ አንተ” የሚል መጽሐፍ አላቸው::...

የእሳት ባህላዊ እና ሳይንሳዊ ትረካ

1.መግቢያ ለምን ይህ ጸሑፍ አስፈለገ?  የዚህ ጸሑፍ ዋና ዓላማ ሳይንስን ማኸዘብ ሲሆን፣ ይህን ዓላማ ለማሳካት እለት ከለት በምናያቸው ሂደቶች፣ ኩነቶች፣ እንዲሁም ለሰው...

የምፅዓት ቀን ዘጋቢው

አዲስ አበባ በውርጫማ ቀዝቃዛ አየር ቆፈን ያሲዛል:: ዝናብ ያዘለው ደመና እንደ ፊኛ ከህዋው ላይ እየተንገዋለለ የማለዳዋን ጀንበር መጋረድ ችሏል:: እየተቆራረጠ የሚወርደው ካፊያ...

ትዝታ ሲጨለፍ

ህግ ወጥቶላቸው በህብረተ-ሰቡ ዘንድ ወደ ተግባር የገቡ ቅጣቶች አያሌ ናቸው:: ቅጣቶቹ መኖራቸው ጥሩ ነው:: አስተማሪ ሆነው ወደ ፊት በጎ በጎው ተለምዶ መጥፎው...

አወይ አማሪካን…

ቢሄዱት… ቢሄዱት… ቢሄዱት… ቢሄዱት… አያልቅ ሽቅቦሹ፥ አይቆም ቆልቁሎሹ መንገድ እየሄዱ መንገድ እየበሉ መንገዱ እየጠጡ አያልቅም ቢሄዱት፥ አያልቅም ቢጠግቡት፤ አወይ አማሪካን… አወይ የሰው...

ቀብር በጠፈር

‹‹…… ሰው ሁሉ እንደ ዕብድ ሊቆጥረኝ ዳር ዳር ብሏል:: ….››› ራፋኤል ሮስ ከየአቅጣጫው የሚወረወርባቸውን የነገር ፍላፃ ተመልክተው የሚያደርጉት ቢያጡ ‹‹የ52 ዓመቱ ሐካሜ...

በኢትዮጵያ የታሪክ አጻጻፍ ዙሪያ ያልተቀረፉ ችግሮች

ኢትዮጵያ ሰፊ ታሪክ ያላት ሀገር ናት። ሀገሪቱ ያላትን ሰፊ ታሪክ ያህል ታሪኳ በሚገባ ተሰንዶ ከትውልድ ትውልድ ተላልፏል ብሎ ለመናገር አይቻልም። የሀገሪቱ ታሪክ...

የፌደራሊዝም ‹ያኑሳዊ› ገጽታ

የሀገራችን የፌደራል የፖለቲካ ሥርዓት በአሁኑ ወቅት እጅግ አሳሳቢ የሆነ ደረጃ ላይ ደርሷል። በመሆኑም አነጋጋሪ ጉዳይ ሆኖ ይገኛል። ፍራንዝ ፋኖን እንደተናገረው “ፌደራሊዝም ፍቱን...

የአዲስ ዓመት እንቁጣጣሽ ለኢትዮጵያ ደሳኩርት ርዕይ – ባህላዊ የአይነጥላ መግፈፊያ

ሰሞኑን በትግራይ ቴሌቪዥን የአማርኛ ፕሮግራም፣ በአይነቱ ፍጹም የተለየ ፖለቲካዊ ውይይትና ክርክር ሲካሄድ በማየቴ በአያሌው ረክቻለሁ። ከፕሮግራሙ ፍሰት፣ የአገሬ ልሂቃን ችሎታና ምሁራዊ ስነምግባር...

ጦረኛው መናኝ አሌክሳንደር ሰርጌይቪች ፑሽኪን

መናኝ መነነ ከሚለው የግእዝ ቃል የተገኘ ሲሆን ትርጉሙ የዓለምን ነገር ሁሉ የናቀ፤ የነቀፈ፤ (ኪዳነ ወልድ ክፍሌ፣ መጽሐፈ ሰዋስው ወግስ ወመዝገበ ቃላት ሐዲስ፣...

“የኢትዮጵያ ባህል እንደ ጥቁር ቀለም ነው”

ሁለገቡ ሙዚቀኛ ሮፍናን ኑሪ መሳሪያ ይጫወታል። ሙዚቃ ያቀናብራል። ፕሮዲዩሰርም ነው። በግንቦት /2010 “ነፀብራቅ” የተሰኘ አልበም አውጥቷል። በ2011 ዓ.ም የተሳካ የሙዚቃ ጉዞ አድርጓል።...

ጥቂት ስለ ዘመናዊ የክዋኔ ጥበብ

እንበል እና በመንገድ ላይ እየተጓዛችሁ ነው። ሰው በሚሰበሰብበት ዋና መንገድ ወይም ጎዳና መሃል አንድ ብቻውን የቆመ ሰው አንዳች አይነት ነገር በእጁ ይዞ...

የአስቴር እና የቴድሮስ አልበሞች ጀሮ ገብ ሆነዋል!

የተወዳጅዋ የኢትዮጵያ ሙዚቃ ንግሥት አስቴር አወቀ ሰሞኑን “ጨዋ” የተሰኘ ሃያ ስድስተኛ አዲስ አልበሟን ገበያ ላይ አውላለች:: በአዲሱ አልበሟ ውስጥ 11 ነጠላ ዜማዎች...

በጋሽ መንግስቱ ለማ መታሰቢያ የውይይት መድረክ ላይ በታዋቂ አርቲስቶች የተገጠሙ ግጥሞች የሚያሳይ ቪድዮ

በጋሽ መንግስቱ ለማ መታሰቢያ የውይይት መድረክ ላይ  በታዋቂ አርቲስቶች የተገጠሙ ግጥሞች የሚያሳይ ቪድዮ

ታዋቂ አርቲስቶቻችን በመንግስቱ ለማ የመታሰቢያ ውይይት መድረክ ላይ ያቀረቧቸውን ግጥሞችን ለማየት ይህንን ማስፈንጠሪያ ይጫኑ

አብረን እንዝለቅ

ሰላምና ጤና ለናንተ ይሁን:: እነሆ ታዛ እጃችሁ ገባች:: የጥበብ ባህላችን እንዲያድግ፣ ዘመናዊ አስተሳሰብ እንዲበለጽግ ሃሳቦች ይንሸራሸሩባት ዘንድ የተመቻቸችው ታዛ መጽሔት አንደኛ ዓመት...

” የሠርግ ዝግጅት በራሱ ጥበባዊ ሥራ ነው … “ -ግዛቸው አርጋው በዳሶ

ትውልዱ አዲስ አበባ ውስጥ አዲስ ከተማ፤ እድገቱ ደግሞ ኮልፌ ነው:: አርቲስት እና ኢንስፔክተርም መለያ ማዕረጎቹ ናቸው:: ይህ የታዋቂው የጉራጌ ባህል ዘፋኝ አርጋው...

ዕድሜያችሁ ሠላሳ ነው

ዕድሜያችሁ ሠላሳ ነው ይለናል አንድ ስሙ የማይታወቅ የሰፈራችን ሰው። ልደት በሚከበርበት ቦታ ሁሉ እየተገኘ። በዚህም ብቻ አያበቃም “የምትሞቱትም ሞትን ስለምትበሉት ነው።“ ይለናል...

“የኢትዮጵያውያን ዓለም ሰዋዊ ዓለም ነው” (ሳምነር)

መግቢያ ባለፈው ጽሑፌ በኢትዮጵያ ፍልስፍና ክላውድ ሳምነር ባደረገው አበርክቶ ላይ ዳሰሳ አድርጌያለሁ። በዘመናዊ የኢትዮጵያ ፍልስፍና ላይ በሚደረግ ውይይት ስሙ የማይታለፈው ክላውድ ሳምነር...

ጥልቅ ዐይኖች

ቀኑ ቅዳሜ ከሰዓት በኋላ ነበር። ከጎላ ሰፈር ተነስቼ በተክለሃይማኖት በኩል የመንገዱን ቀኝ ዳር ይዤ ወደ መርካቶ እጓዛለሁ። ልጅ፣ አዋቂው፣ ሽማግሌውና አሮጊቱ ኑሮውን...

በኢትዮጵያ የቱሪዝም ልማት ዘርፍ የመንግስት ተግባራት (ከ1950 – 1983

ባለፈው ዕትም ‹‹ስለ ቱሪዝም አንዳንድ ነጥቦች›› በሚል ርዕስ ጥቅል ሃሳቦችን በደምሳሳው ለማቅረብ ሞክሬያለሁ። በዚህ ንዑስ ርዕስ ስር ለማግኘት በቻልኳቸው ሰነዶች ላይ በመመርኮዝ...

ከፌስ ቡክ

በመኳረፍ መተላለፍ  ባልና ሚስቱ ተኳርፋው አይነጋገሩም አሉ:: ቤቱ እንደ መቃብር በጸጥታ ተውጦ ከርሟል:: አንድ ቀን ባል ሌሊት አሥር ሰዓት የሚነሣበት ጉዳይ ገጠመው::...

ስለ ሞትና መረሳት

ይኸን መጣጥፍ እንድጽፍ ያነሳሳኝ ዘንድሮ 2011 ዓ.ም ለግርማዊ ቀዳማዊ ኃይለሥላሴ “አባባ ጃንሆይ” እንድላቸው ይፈቀድልኝና፣ በአፍሪቃ ህብረት ቅጥር ግቢ ውስጥ የቆመላቸው ሃውልት ዜና...

የአፍሪካ ዋንጫ- እውነታና ትዝታ

የአፍሪካን ዋንጫ ዘንድሮ በግብጽ ተካሄደ:: ግብጽ አዘጋጅ ሆና ተመርጣ አልነበረም:: ህጋዊ አዘጋጅ የነበረችው ካሜሩን ነበረች:: ካሜሩን ዝግጅቷ ስለተጓተተ ተነጠቀችና ግብጽ ወሰደች:: ግብ...

ጥልቅ አንባቢነት ለምንና እንዴት?

እንደማንኛውም ሌላ ልምድ በየቀኑ በማንበብ የንባብ ችሎታን የላቀ ደረጃ ማድረስ ነው – የንባብ ባህል። የንባብ ዓላማ የተጻፈውን ማንበብ ብቻ ሳይሆን የጽሑፉን ይዘት...

ትዝታ ሲጨለፍ

ለሬዲዮ ፕሮግራም እንግዳ ሲኮን ምንም እንኳ ጠጉር ቤት ገብቶ ውበት ተላብሶ ለመምጣት ባይቃጣም አእምሮን አዘጋጅቶ መምጣት ግድ ይላል:: ምን እጠየቃለሁ፣ ምን እመልሳለሁ፣...

ጋዜጠኞችና የተደበቀው ርሃብ ትዝታ

‹‹ጋዜጠኞች የሕዝብ ዐይንና ጆሮ ናቸው›› የሚለው ብሂል አብሮን አድጎ አብሮን ያረጀ ነው:: ጋዜጠኞች ከማናቸውም የሕብረተሰብ ክፍል ቢመነጩ፤ ሙያዊ ግዴታቸውና ተልእኳቸው አንድ ያደርጋቸዋል::...

ንባብ አዕምሮን በማደስ እንጂ በማቃወስ አይታማም

“ሰው እጅና እግር እያለው፣ እንደ ሰብዓዊ ፍጡር አእምሮ ተፈጥሮለት እንዴት ጥቂት ተንኮል ሳያክልበት ቀና ሆኖ ይኖራል?” ሲል በድፍረት የተናገረ አንድ የጊዜው ሰው...

“በአርቲስትነቴ የሚያውቁኝ ሁሉ፤ የማየት አቅሜ እየጠነከረ የሄደ እስኪመስለኝ ድረስ ብርታት፣ ምርኩዝ፣ ዓይን ሆነውኛል”

አርቲስት ኪሮስ ኃይለሥላሴ በተለያዩ የሙያ አስተዋጽኦዎቹ ይታወቃል። ቁጥራቸው በርከት ባሉ የመድረክ ቴአትሮች ላይ ተውኗል። የፊልም ባለሙያ ነው። በበርካታ የቴሌቪዥን እና የሬዲዮ ድራማዎች...

ቤተ-መጻሕፍቱ ራሱን እያዘመነ ነው

ታዋቂው የታሪክ ፀሐፊና ማህበራዊ ጉዳይ ተንታኝ፤ የኢትዮዽያ ወዳጅ ፕሮፌሰር ሪቻርድ ፓንክረስት ለሀገራችን ካበረከቷቸው መልካም ነገሮች አንዱ በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ውስጥ ያቋቋሙት ይህ...

በአስተውሎት እንራመድ

የታዛ መጽሔት ለሃያ ሁለተኛ ጊዜ ገበያ ላይ ውላለች። በዚህ ዕትም እንደተለመደው የተለያዩ ባህላዊና ሥነ-ጥበባዊ ጉዳዮችን ጀባ ብለናል:: በመጽሔት ይዘታችን ላይ የአንባቢዎቻችን አስተያየቶችና...

ወግ ቡና

በስራ የተወጣጠረ አዕምሮን ፈታ ለማድረግ የተለያዩ ልምዶች እንዳሉ ይታወቃል:: የአፍታ ሸለብታ /Nap/ ሻይ፣ ቡና፣ ማኪያቶ ወዘተ ሊሆን ይችላል:: ቡናን እያጣጣሙ ከንባብ ጋር...

ችቦ አይሞላም

መቼም የሰው ልጅ ፍላጎት እና ባህሪ የተለያየ ነው:: የጀርመኗ ሚቼሌ ኮይቤኬ በጥረቷ የአለማችን ወገበ ቀጭን ተሰኝታለች:: የዚች ሴት ወገብ 16 ኢንች ተለክቷል::...

አውግቸው ተረፈ የአንድ ልቦለድ አይታመኔ ገጸ ባህርይ የሚመስለው ደራሲ…

‹ማስታወሻ፡– ቀጥሎ የምታነቡት መጣጥፍ እንዳለጌታ ከበደ ከጻፈው ‹ማዕቀብ› ከተሰኘው መጽሐፉ የተወሰደ ሲሆን፣መጽሐፉ በ2006 ዓ.ም የታተመ ነው::› አ‘አንዲት ጠባብ ክፍል ውስጥ ገባሁ፤ እንደ...

ፍ ል ስ ፍና የኢትዮጵያ ፍልስፍና በሳምነር መነጽር

መነሻ የኢትዮጵያ ፍልስፍና ሲነሳ ስማቸው ጎልቶ ከሚነሱ ሰዎች ውስጥ ግንባር ቀደሙ ፕሮፌሰር ክላውድ ሳምነር ነው ። ሳምነር በኢትዮጵያ በኖረባቸው ወደ ግማሽ ክፍለ...

ከፌስ ቡክ የማህበራዊ ሚድያ ተፅዕኖ

አባት: ” ኧረ ተው ልጄ፤ ፌስቡክ አጠቃቀምህ ልክ ይኑረው!” ልጅ: ” አባየ “ኮሜንትህን” ተቀብያለሁ። ግን ሁሌም “ኦንላይን” መሆኔ ምን ችግር አለው?” አባት:...

ኢትዮጵያ – ወ – ሩሲያ

አዲስ አበባ ከተማ ጠዋት ዐሥራ ሁለት ሰዓት ላይ ስንነቃ ወይም እኩለ ቀን ቀትር ላይ ወይም በሆነ ሰዓት ላይ ሞስኮ ያለ ባልደረባችንን ብንፈልገው...

የፊያሜታ ልጅ

መተማ እንደ ቆላማ የአየር ንብረቷ የነዋሪዎቿ ማህበራዊ ህይወትም የሞቀ ነው። የተጋጋለ። የሱዳናውያንና ኢትዮጵያውያን የእለት ተእለት አብሮነት የሰሀራ በረሃ ጐረቤት የሆነችው መተማ መለያ...

የመጨረሻ ውሳኔ

የመስሪያ ቤታቸው ሰራተኛ ለምን ለሌላ ክለብ እንደሚጫወት ግራ የገባቸው የድርጅቱ ሰራተኞች ስራ አስኪያጁ አቶ ሰይፉ ማህተመስላሴ ጋር ገብተው ቅሬታቸውን አቀረቡ:: ማክሰኞ እለት...

የመጨረሻ ውሳኔ

የመስሪያ ቤታቸው ሰራተኛ ለምን ለሌላ ክለብ እንደሚጫወት ግራ የገባቸው የድርጅቱ ሰራተኞች ስራ አስኪያጁ አቶ ሰይፉ ማህተመስላሴ ጋር ገብተው ቅሬታቸውን አቀረቡ:: ማክሰኞ እለት...

ስለቱሪዝም ልማት አንዳንድ ነጥቦች

በስፋት ተቀባይነትን ባገኘው ድንጋጌ መሰረት የቱሪዝም ኢንዱስትሪ የሆቴልና የማረፊያ አገልግሎቶችን፣ የጉዞ ውክልናና ተዛማጅ ሙያዎችን፣ አስጐብኚ ድርጅቶችን፣ የቅድሚያ ወረፋ ይዞታ ስርዓትን (reservation systems)...

ዘመን አይሸሬው “ሳውንድ ትራክ”

ገና በልጅነቴ በሲኒማ አዲስ ከተማ ያየሁት አንድ ፊልም ለረጅም ዓመታት ውስጤ ተቀብሮ ነበር:: ወቅቱ መርካቶ በሚውሉ የሰፈራችን ጎረምሶች ገፋፊነት ከዚህ ፊልም ቤት...

መረጃ ዘክዛኪው ጁሊያን አሳንጅ

የ49 አመቱ ጁሊያን ፖል አሳንጅ በታሪኩ የመጀመሪያውን ግዙፍ ሚስጥራዊ መረጃ በማስፈትለክ ይታወቃል። አሳንጅ በተጠመደበት ሚስጥር የመዘክዘክ አባዜ ምክንያት ብዙዎችን አናዷል፣ አሳዝኗል፣ አስቆጥቷል።...

ትዝታ ሲጨለፍ

ብዙ ነገር ሳትፈልጉ የምታዳምጡበት ቦታ በእርግጠኝነት ልንገራችሁ? ፀጉር ቤት ነው- የወንድ:: የሴቶቹን ስላልገባሁበት አላውቀውም:: ፖለቲካ የሚተነተንበት፣ ስፖርት የሚተችበት፣ ኪነ-ጥበብ የሚብጠለጠልበት፣ ትዳር የሚገመገምበት፣...

Modernist Ar t in Ethiopia – ዳሰሳ

የመጽሐፉ ርዕስ፡ Modernist Art in Ethiopia የመጽሐፉ ደራሲ፡ ኤልሳቤጥ ወልደ ጊዮርጊስ (ዶ/ር) መጽሐፉ የታተመበት ጊዜ፡ 2019 (እ.ኤ.አ.) የመጽሐፉ አሳታሚ፡ ኦሀዮ ዩኒቨርሲቲ ፕሬስ...

ደበበ እሸቱ፣ ስመ ገናና የቴያትር ባለሙያ

መድረኩን ይገዝፍበታል። አስገምጋሚ ድምጹ ከእዝነ ህሊና አይጠፋም። በየተሰለፈበት የቴያትር መስክ፣ በተዋናይነትም በአዘጋጅነትም የተሳካለት፣ ሥራዎቹ የተወደሱለት ነው – አበው ከያኒ ደበበ እሸቱ። በቴሌቪዥን...

የባህልና የማንነት ለውጥ • “ንፁህ” የሰው ልጆች ማንነት ወይም ባህል የለም

በባህል ለውጥና በውህደት ላይ የተለያዩ አስተያየቶች ሲሰነዘሩ ቆይተዋል:: እየቀረቡም ይገኛሉ:: በአንድ በኩል፣ ብዝኀ-ባህል የውጥረት፣ የግጭት፣ ምንጭ አድርገው በማየት የሚቃወሙ ወገኖች ልዩነት የሚል...

የኢትዮጵያ ወዳጅ ሪታ ፓንክረስት አረፉ

የበጎ ፈቃድ ተግባራትና ኃላፊነቶች ውስጥ አንዱ ነሆነው የኢትዮጵያ ጥናት ወዳጆች ማኅበር (ሶፊ) የኢትዮጵያ ገሚኒ ትረስትን ጨምሮ ላቅ ያለ አገልግሎት መስጠታቸው በህይወት ታርክ...

ደበበን ስናስብ …

‹‹ኦሮማይ›› በተሰገኘ መጽሐፍ ሰበብ ለመጥፋት የበቃው በዓሉ ግርማ፤ አጠፋፉ የተለያዩ ሰዎችን ተጠያቂ እንደሚያደርግ ግምታዊ አስተያት ሲሰጥ ቆይቷል:: ዛሬም እውነታው የት እንዳለ ያልታወቀው...

‹‹ዱብ ዱብ!…›› ከጋሽ ግርማ ቸሩ ጋር

ታዳጊ በነበርኩባቸው ጊዜያት ከማይረሱኝ የቴሊቪዥን ፕሮግራሞች አንዱ በጋሽ ግርማ ቸሩ የሚሰናዳው ‹‹ዱብ ዱብ›› የተሰኘው የስፖርት ፐሮግራም ነበር:: የሰፈር ልጆች አንድ ላይ በኢትዮጵያ...

ከኖርዌይ ደራስያን ማኅበር ትውልደ ሶማሊያዊቷ ተሸላሚ ደራሲ ሶማያ ይርዴ አሊ ማስታወሻዬ

የኖርዌይ ደራስያን ማኅበር በቅርቡ እ.አ.አ. ከማርች 25 – 26 ዓመታዊ ጉባዔውን አካሂዷል። ይህ በኦስሎ ከተማ ውስጥ በሚገኘው በዝነኛው ብሪስቶል ሆቴል ውስጥ የተካሄደው...

“ልጄ ቆማ ቀረች”

“ሴቷ ልጄ ዕድሜዋ ሃያ ስድስት ነው:: በመምህርነት ሙያዋ ምስጉን ለመባል በቅታለች። ግና ዳሩ እስከ አሁን ድረስ ፍቅረኛ የሌላት በመሆኗ ታሳዝነኝ ጀመር:: ሳታገባ...

የሐተታ ወልደ ሕይወት ተግባራዊ ፍልስፍና እና ማኅበራዊ ትችት

መንደርደሪያ ባለፈው በ17ኛው ክፍለ ዘመን የነበረ ኢትዮጵያዊ ፈላስፋ ዘርዓ ያዕቆብን ሐተታ ፈትለ ነገር አይተን ነበር። በአንባቢ ኅሊና ውስጥ ለመሆኑ የዘርዓ ያዕቆብ አስተምህሮ...

ግጥም የማይረባ ብዕር

አደራውን ክዶ ብዕር ከሸፈተ፣ የሀቅ ነቁጡን ስቶ ዘሩን ከጎተተ፣ ከዓላማው ተጣልቶ ሚዛኑን ካደፋ፣ ስልጣኑን ሊያመቻች ቀለሙን ከደፋ፤ ዘረኛ ሊዋጋ ዘረኛ ከሆነ፤ ሚዛኑ...

የ2018 ምርጥ መጽሐፍ

በፈረንጆቹ 2018 ከተጻፉ ምርጥ መጻሕፍት የጆን ቦይኔ “ወደ ሰማይ መውጫ መሰላል” (A Ladder to the Sky) ምርጥ ተሰኝቷል። ጆን ቦይኔ አየርላንዳዊ ደራሲ...

“አፋልጉኝ”

ሰማዩ ላይ የተቋጠረው ደመና ዝናብ ከጣለ በኋላ ድራሹ እንደሚጠፋ መገመት ይቻላል። ጥቁሩን ሰማይ ገደላ ገደልና ተራራማ መልክዓ ምድር ያስመሰለው ደመና ህዋውን ሌላ...

የእኛ መልኮች አንዳንድ ገጾች

ሀገራችን በብሔር ብሔረሰቦች የታቀፈችና የተገነባች መሆኑን የካዴ የለም:: ይህ የፈጣሪ ይሁንታ ስለሆነ ሰው ሰራሽ አይደለም:: የሰው ልጅ ይህን መለኮታዊ ጸጋ በአቅሙ ሲያስተናግደው...

ባህላዊ የክዋኔ ጥበብ እና የኢትዮጵያ ቴአትር

ምንም እንኳ የኢትዮጵያ ቴአትር ጀማሪ ተብለው የሚጠቀሱት በጅሮንድ ተክለሐዋርያት ተክለማርያም ለሳቸውም ለኢትዮጵያም የመጀመሪያ የሆነውን ድርሰት ለመጻፍ ተረቶችን እና ባህላዊ ዕውቀቶችን መሰረት እንዳደረጉ...

ነገረ ስዕል ወ ጥበባት

የስዕል ጥበብ “በዚህ ቀንና ቦታ፣ በእነ እንትና ተጀመረ” ለማለት ያስቸግራል። ነገር ግን የሰው ልጅ የስዕል ጥበብን ከአኗኗር ዘይቤው ጋር በማያያዝ በሂደት ጥበቡን...

ጄ ኔ ራ ሎ ቹ

/ይህ ጽሑፍ እውነተኛ ታሪክ ላይ ተመስርቶ በልቦለዳዊ በሥነ ጽሑፍ ቅርስ የቀረበ ነው/ ወደ እስረኞቹ ግቢ የመጣው ሰው ‹‹ኮሎኔል አምሳሉ!!!›› ብሎ ተጣራ። እስረኛው...

የእሁድ ፕሮግራም ታሪክና ትዝታን አስቀምጦ አልፏል አይመለስም! …” ስለ ኢትዮጵያ ሬዲዮ የእሁድ ፕሮግራም ታሪክ ሲወሳ አብረው ከሚታወሱ

 ጋዜጠኞች መካከል አባይነሽ ብሩ አንዷ ነች:: በ1973 ዓ.ም መጀመሪያ መስከረም ላይ ይህ ፕሮግራም ሲመሰረት ከነ ድምፀ ሸጋው ታደሰ ሙሉነህ ፣ ታምራት አሰፋ፣...

መገናኛ ብዙሃን እና የውህደተ-ቴክኖሎጂ ጫና

ውህደተ-ቴክኖሎጂ (Convergence) የሚባለው አዲስ የቴክኖሎጂ መር ክስተት በመገናኛ ብዙሃን ላይ ብቻ ሳይሆን በያንዳንዳችን ህይወት ላይ በቀጥታም ይሁን በተዘዋዋሪ አዎንታዊና አሉታዊ ጫና እያሳደረ...

ስለ ደበበ ሰይፉ የተዘጋጀው ኦዲዮ ዶክመንተሪ ተመረቀ

መምህር፣ ጸሐፊ ተውኔት፣ ገጣሚና ባለ ቅኔው ረዳት ፕሮፍሰር ደበበ ሰይፉ ካለፈ እነሆ 19 ዓመታት ተቆጠረ:: በእነዚህ ዓመታት አልፎ አልፎ በአንዳንድ ሚዲዎች ስለ...

ደራሲ ደበበ ሠይፉ እና የበዓሉ ግርማ “ኦሮማይ”

መነሻ ባለፈው ዓመት (2010 ዓ.ም) ቴዎድሮስ ጸጋዬ በኢ.ቢ.ኤስ (EBS) ቴሌቪዥን የርዕዮት ፕሮግራም እንግዳው አድርጎኝ በቀረብኩበት ወቅት ስለጋሽ ደበበ ሠይፉ ጠይቆኝ የማውቀውን ያህል...

በፖለቲካ ባህላችን ላይ ብንወያይስ?

የሀገራችን ፖለቲካ ባህል ኋላ ቀርና ጠባብ (parochial) ሆኖ ቆይቷል፡፡ አላዳብነውም፡፡ አልተነጋገርንበትም፡፡ ታዛ መፅሄት ገና ከመጀመሪያ ዕትምዋ ጀምሮ በፖለቲካ ባህላችን ዙሪያ የሃሳብ ልውውጥ...

በሥነ- ተረት ውስጥ የሕይወት አንድምታ

የቀድሞው ኩራዝ አሳታሚ ድርጅት በ1978 ዓ.ም ያሳተመው የማርክሲዝም ሌኒኒዝም መዝገበ ቃላት ሥነ- ተረትን (mythology) እንዲህ ይፈታዋል።  “ነገሮችን በማጋነን ወይም አስደናቂ ፍጡሮችን በመፍጠር...

ጾም እና ፍልስፍና “ንጹም ጾምነ ወናፍቅር ቢጸነ”

መንደርደሪያ ስለ ጾም ሲነሳ በርካታ ጥያቄዎች ይነሳሉ። የጾም ዓላማ ምንድን ነው? መጾም የፈጣሪ ትዕዛዝ ወይስ ለሰው ልጆች የሚበጅ ምድራዊ የሃይማኖት፣ የባህል ወይም...

ከኖርዌይ ወዳጆቼ ትዝታ

ኖርዌይ ውስጥ ባሳለፍኳቸው ሁለት አሠርትን የዘለሉ ዓመታት ውስጥ፤ ከሕጻናት እስከ ጎምቱ አዛውንቶች ድረስ፤ ብዙ ወዳጆችን አፍርቻለሁ። የሰው ልጅ ባሕሪይና ተፈጥሮ የተለያየ እንደመሆኑም፤...

የአየር ትራንስፖርት አደጋና ጥቁሩ ሳጥን

የአይሮፕላን አደጋዎች በትራንስፖርት ዘርፍ ከሚገኙ አደጋዎች ሁሉ የከፉ ናቸው። የበረራ ቁጥር E 302 የኢትዮጵያ አየር መንገድ ቦይነግ 737 ማክስ 8 በቅርቡ ከመነሻው...

አበበ ቢቂላ በዘመን ትውስታ ውስጥ

ለመጨረሻ ጊዜ አንድ የማራቶን ውድድር በኦሎምፒክ ለመሳተፍ የፈለገው ሰው ልምምዱን ጠንክሮ እየሰራ ነው። እድሜው 41 ቢሆንም አሁንም ለውድድር ጠንካራና ብስለት ያለው ነው።...

አክሮፖሊስ ለአቴንስ፣ ካፒታሊዩም ለሮም፣ “ፊንፊኔ” ለአዲስ አበባ

“አዲስ አበባ የምትሀታዊ ንጽጽር ከተማ፣ ባንድፊት የሥነ ህንፃ ብርቅዬዎች ጣሪያዎችና ግድገዳዎች፣ በሌላ ፊት ደሳሳ ጎጆዎች፣ ባንድፊት በጭነት የደለቡ ትሬንታ ኳትሮዎች፣ በሌላ ፊት...

ጉዞ መቅደላ፣ ዝክረ ቴዎድሮስ፣ ትንሣኤ አምባ

ሰሞኑን ደመቅ ብለው ከተሰሙ ጉዳዮች አንዱ የታላቁ ንጉሥ የኢትዮጵያ ዳግም አንድነት መሥራች፣ የዘመናዊ ሥልጣኔ በር ከፋች የሆነውን የአጼ ቴዎድሮስን የራስ ጸጉር ቁራጭ...

ታደሰ ወርቁ፣ ብዙ የማያወራ ግን ብዙ የሠራ ጠቢብ

 “ታደሰ ወርቁ ቂም የማይዝ፣ ማንም ሰው በእሱ ፊት ስለሌላ ሰው አንስቶ እንዲያወራ የማይፈቅድ ንፁህ ሰው ነው:: በኪነጥበቡ ዓለም ከሠራቸው ሥራዎች የበለጠ የምኮራበት፣...

ከፌስ ቡክ የልብ አፍቃሪ

ሚስት ባልዋ ከስራ ወደ ቤት ሲመጣ ትንሽ ልታናድደው ታስብና እጥር ምጥን ያለች ደብዳቤ ጽፋለት አልጋ ላይ አስቀምጣለት አልጋው ስር ትደበቃለች። ባል በስራ...

ሐጅ አብደላ ሙሐመድና – በቀን የአንድ ቡና ወይም ማኪያቶ ግብዣ

በ2004 በአገራችን በተለይም በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ በፎክሎር ጥናት የዱክትርና ትምህርት ፕሮግራም ሲከፈት ከመጀመሪያዎቹ ተማሪዎች አንዱ ነበርኩ። መስኩ አዲስ ስለነበር ከአሜሪካ፣ ከአውሮፓና ከኤዥያ...

የክርስቶስ ትንሣኤ ሥዕል በምሥራቃውያን – ኦሬንታል ትውፊት

ሥዕል ቋንቋ ነው ብሎ መጀመር ብቻውን ስሜት አይሰጥም። በርግጥም የመስመሮችን እንቅስቃሴ፣ የቅርጾቹ የመጨረሻ ምስል/ልሕኩኪት (form)፣ የአሣሣል ንድፍና (መሠረት) እና ጠባይ፣ የቀለማት ቀመር፣...

ማንነት፣ ዘር እና ዘረኝነት

“ዘር” እና “ማንነት” እንደ አገባቡ መጠነኛ ተዛምዶ ሊኖራቸው ቢችልም በሁለቱ ፅንሰ-ሃሳቦች መካከል መሠረታዊ ልዩነት አለ:: “ዘር፣አብረው የሚወለዱ የቆዳ ቀለማትንና አካላዊ ቅርጾችን የመሳሰሉ...

‹‹ ፍካሬ ሞት ወ-ሕይወት ›› መጽሐፍ ገበያ ላይ ዋለ

በቃኘው ወልዱ የተዘጋጀው ‹‹ፍካሬ ሞት ወ-ሕይወት›› የተሰገኘ አዲስ መጽሐፍ ለንባብ የበቃው ሰሞኑን ነው:: መጽሐፉ በ410 ገጽ እና 8 ምዕራፎች ውስጥ ጥልቅ ሃይማኖታዊ...

በአብሮነታችን እንቀጥል

ጊዜያችንን ጠብቀን ወደ እናንተ ለመድረስ ያደረግነው ጥረት ተሳክቶ የመጋቢትን ወር ዕትም እነሆ በእንዲህ መልኩ ይዘን መጥተናል:: በእስከዛሬው የአንድ ዓመት ከመንፈቅ ጉዟችን ብርታታችንንም...

የመረዋ አዲስ መንገድ

ሁሉም ወጣቶች ናቸው፤ የሙዚቃ ስሜት ያስተሳሰራቸው:: ያለ ምንም የሙዚቃ መሳሪያ በድምፅ እና በትንፋሽ ብቻ ሙዚቃን የተጠበቡ:: የኩኩ ሰብስቤን “እንዴት ነው ነገሩ” እና...

ዳ ይ ስ ሌ ክ ሲያ

‹‹ ….. በየሀገሩ፣ በየአህጉሩ ካሉት ተማሪዎች ውስጥ ከአምስት እስከ ሰባት በመቶ የሚሆኑት በዳይስሌክሲያ ይሰቃያሉ›› ይላል አንድ አደባባይ የዋለ ጥናታዊ ሰነድ። በሰነዱ እንደተመለከተው...

የፕላኔታችን ምስጢራዊ ኪነ-ሕንፃ በኢትዮጵያ

የታነፀው የዛሬ 950 አመት ግድም ነው። የሚገኘውም ከላሊበላ ከተማ 42 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ ነው። ይምርሃነክርስቶስ ቤተ-ክርስትያን ይባላል:: ወደ ይምርሃነ ክርስቶስ ቤተ-ክርስቲያን...

ተውሳክ እና ታሪክ (በቁንጽል)

መግቢያ የዚህ ጽሑፍ ዋና ዓላማ ሳይንሳዊ አሰተሳሰብን ማኸዘብ ነው:: የሳይንስ ዕውቀት ሠፊና ዘርፈ ብዙ ጥናት ላይ ተመርኮዞ ከሚገኝ ውጤት የሚቃረም ሲሆን፣ በዚህ...

ከፌስ ቡክ

ልጅ የያዘ ው … ልጅ አባቱን ” ፕሬዜዳንት ማለት ምን ማለት ነው ? ” ብሎይጠይቃል። አባት ” ፕሬዜዳንት ማለት መሪ ማለት ነው...

እማሆይ ጽጌ ማሪያም

እማሆይ ጽጌ ማሪያም ኢየሩሳሌም በሚገኙ የኢትዮጵያ ገዳማት ውስጥ የሚኖሩ መነኩሴ ሲሆን ፒያኖን ይጫወቱታል ከማለት ይልቅ ‹‹ያጫውቱታል›› ብንል ይገልጻቸዋል:: በአስደማሚው የፒያኖ ችሎታቸው አለም...

ሀገሬ!

…እንዲህ ቁጭ ብዬ ትላንትን ሳስብ መለስ ብዬ ትዝታሽ ውስጤን አመሰ፤ ጠረንሽ ሁለንተናዬን ዳሰሰ:: …አዝመራሽ አይነቱ፣ የጤፋ ማሳ፤ የስንዴ በቆሎ ’ሸቱ፣ የጋራ ፊፉ...

የወርቅ ጫማ ፍለጋ

በአርሲ ጠቅላይ ግዛት አቦምሳ በሚገኘው የእርሻ ጣቢያ የክብር ዘበኛ ወታደሮች መሳሪያቸውን አንግበው ክብ ሰርተው ቆመዋል። በክቡ ውስጥ አንድ ሰው ቆመው መግለጫቸውን እያዳመጡ...

የግለሰብና የማህበረሰብ ችግሮች አፈራረጅ

የግል ችግር የሚባለው ምክንያቱና መፍትሄው በግለሰቡ ዘንድ ወይንም በግለሰቡ ከባቢ የሚገኝ ተግዳሮት ነው። አንድ ችግር ማህበራዊ ችግር ነው የሚባለው የችግሩ ምክንያትና መፍትሄ...

ኖሊውድ – የአፍሪካ ኩራት

ዛሬ በየፊልም ቤቱና በየቴሌቪዥን መስኮቶቻችን እየቀያየርን የምንኮመኩማቸው የተለያዩ ፊሊሞች አብዛኞቹ በምእራባዊያን በተለይም አሜሪካኖች የሚሰሯቸው ናቸው::አሜሪካ በፊልም ኢንደስትሪው ልቃ ሄዳለች:: የምናያቸው ምእራባዊያኑ ፊልሞች...

ተአምረኛው ሌባ

መነሻ ከጋሼ ስብሃት ገ/እግዚአብሔር ጋር ከሶስት አመት በላይ በአንድ ቢሮ ውስጥ በተመሳሳይ ስራ አሳልፌያለሁ። በነዚህ አመታት ወንድሜ ዘነበ ወላ ያልሰማቸው፣ ሰምቶም ያልመዘገባቸው...

ኢትዮጵያ ወይስ ኩሽ?

አንድ ሰሞን “የጀርመን ወንጌላዊት ቤተ ክርስቲያን በሪቨረንድ በንቲ ቴሶ ኡጁሉ ተጽዕኖ የኢትዮጵያን ስም ከመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ ሰርዛ በኩሽ ለውጣዋለች” የሚል ወሬ ተናፍሶ...

መንታ መንገድ ቴአትር ተመረቀ

በግብፃዊ ደራሲ ተውፊቅ አል ሐኪም ተደርሶ በዓለማየሁ ገ/ሕይወት የተተረጎመው መንታ መንገድ ትያትር በርክት ያሉ የጥበቡ ቤተሰቦች እና አፍቃሪያን በተገኙበት መጋቢት 11፣ 2011...

ያለፉትን ስናከብር የወደፊቶችን ማፍራት ይቻለናል

በማንም ሊገታ የማይችል ተፈጥሯዊ ህግ ሞት ነው። ማናችንም ብንሆን በዚች ዓለም የምንኖረው እስከተፈቀደልን ዕድሜ ድረስ ነው። የልደታችንን መቼነት፣ የትነት እና እንዴትነት እንደማናውቅ...

የወቅቱ የክራር እመቤት የትናየት

ለባህላዊ የሙዚቃ መሳሪያችን ለክራር የከበረ ዋጋ ከሰጡ እንስት ከያንያን ውስጥ በቀዳሚነት የሚጠቀሱት ሜሪ አርምዴ እና አስናቀች ወርቁ ናቸው። እነዚሁ ከያንያን በአራቱም የሙዚቃ...

አስደማሚዎቹ የኪነ-ሕንጻ ጥበቦች በኢትዮጵያ

“በኢትዮጵያ የኮንስትራክሽን ታሪክ ውስጥ ስማቸው በገናናነት ከሚጠቀሱ ሴቶች ለዛሬ ሦስቱን ላንሳ። ሦስቱ የኢትዮጵያ ሴቶቸ አለምን የሚያስደምሙ ስራዎችን አከናውነው ያለፉ ናቸው።” ንግሥተ ሣባ...

“ታሪካችን ይጫነናልን” ባህልና ስለጊዜ ያለን አስተሳሰብ

ባህል ከግንዛቤ በታች ነው፤ ምክንያቱም ማንም እሱን ለማብራራት አይጨነቅም የሚባል አባባል አለ። አከራካሪ ሊሆን ይችላል። የማያከራክረው ግን ባህል የድርጊቶቻችንን ስረ-መሰረት የሚወስን መሆኑ...

ባህል፣ ብዝኀ-ባህል፣ ኅብረ-ባህል

ይህ ፅሑፍ ትኩረት ያደረገባቸው ባህል፣ ብዝኀ- ባህልና ኅብረ-ባህል በሚሉ ጥብቅ ትስስር ባላቸው ፅንሰ- ሀሳቦች ላይ ነው::  ባህል፡- ‘ኅብረ-ባህል’ን በቀላሉ ለመረዳት ‘ባህል’ የሚለውን...

የእኔ ሐተታ፣ በዕውቀቱ ሥዩም ጥቂት ስንኞች ላይ

ፕሮፌሰር ሽብሩ ተድላ በቅፅ 2 ቁጥር 16 ታኀሣስ ጥር 2011 ዓ.ም. የታዛ መጽሔት ላይ በበዕውቀቱ ሥዩም ስንኞች ላይ ያቀረቡትን ሐተታ እና ትንታኔ...

የአሜሪካ ሚዲያ፤ ዶናልድ ትራምፕ እና የውዝግባቸው አንድምታ

ብዙ ጊዜ መለስ ብለን ስለማናስተውለው እንጂ ጋዜጠኝነት ብዙዎች በጀግንነት የተሰውለት፤ የታሰሩለት እና የተሰደዱለት ሙያ ነው። በዓለማችን በአደገኛ ቦታዎችም ጭምር በመገኘት ህዝባቸው ማግኘት...

ጓ ደ ኛ ች ን ማ ን ነ ው? (ወ ስ ዋ ሴ ተ ረት _ Dilemma tale stor y )

አንድ ጊዜ አንበሳ፣ ነብር፣ ጅብ፣ እባብና “አጎት” እያሉ ትናንሽ አራዊት የሚያፌዙበት አንድ መሠሪ ጉሬዛና አንድ ደንቆሮ ውሻ የተሻለ ኑሮ ፍለጋ ሲሉ፤ የትውልድ...

የአፄ ምኒልክ የአመራር ስልትና የአድዋ ድል

የአፄ ምኒልክ አርቆ አስተዋይነት፤ ታሪካቸውን ከምናውቀው የኢትዮጵያ ነገሥታት ውስጥ አፄ ምኒልክን በአርቆ አስተዋይነት የሚወዳደራቸው የለም። ይህ ችሎታ ከምን እንደመጣ ለማወቅ ገና ብዙ...

በዓሉ ግርማ፤ ወዴት አለህ? 35 ዓመት እንደዋዛ…

በኢትዮጵያ ዘመናዊ ልቦለድ እና ጋዜጠኝነት ሙያ ውስጥ የነበረው አበርክቶ ከፍተኛ ነው። ጋዜጠኝነትን በማስተርስ ደረጃ ተምሮ ሙያውን እየመራ በተጓዳኝ የፈጠራ ስራ ውስጥ እሱነቱን...

የዶክተር እጓለ እሳቤዎች

4. የአውሮፓና የኢትዮጵያ መንፈስ በቀደመው ክፍል የሥልጣኔን መንፈስ አይተናል። ቀጣዮቹ ተከታታይ አራት ምዕራፎች ስለ አውሮፓና ኢትዮጵያ የሥልጣኔ መንፈሶች ትንታኔ ያቀረበባቸው ናቸው። ሁለቱን...

በጭብጨባ የተሸኘው አበው ከያኒ “ተንቀሳቃሹ ቤተ መዘክር”

ተዋናይም፣ የቴያትር አዘጋጅም፣ ደራሲም ነበር አንጋፋው ከያኒ ጌታቸው ደባልቄ። ለታዋቂ ድምጻውያን የዜማ ግጥሞችን አበርክቷል። “አደረች አራዳ” እና ግርማ ነጋሽ የተጫወታቸው “ምነው ተለየሽኝ”፣...

«ኢትዮጵያዊው ሱራፌ» መጽሐፍ ተመረቀ

ስለ አቡነ ተክለ ሃይማኖት የሕይወት ታሪክና አስተዋጽኦ የሚተርከውና «ኢትዮጵያዊው ሱራፌ» በሚል ርዕስ በሙሐዘ ጥበባት ዲያቆን ዳንኤል ክብረት የተዘጋጀው መጽሐፍ ሰሞኑን ተመርቆ ገበያ...

የአድዋ ድል የአንድነታችን እንጂ፤ የልዩነታችን ምክንያት ሊሆን አይችልም!

ራይሞንድ ጆናስ “The Battle of Adwa” በሚለው የመጽሐፉ መግቢያ ላይ እንዲህ ብሎ ጽፏል፡፡ “የአድዋ ድል በተፈጥሮ ነጮች አሸናፊዎች፣ ጥቁሮች ደግሞ ተሸናፊዎች የሚለውን...

አድዋን ሳስብ

የካቲት 23 ቀን 2011 ዓ.ም የአድዋ ድል 123ኛ ዓመት ይዘከራል። የዘንድሮው አከባበር ከወትሮው ለየት ብሎብኛል። በአድዋ በዓል ላይ ደመቅመቅ ያሉ ጉዳዮች ይታያሉ።...

የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን የጽሑፍ ቅርስ

እኛ የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን ምእመናን የትልቅ ታሪክ ችቦ ተሸካሚዎች ነን። ችቦውን መሸከም መስቀለ ሞቱን የመሸከም ያህል ይከብዳል፤ ግን የኩሩው ማንነት መታወቂያችን...

«ቪላ አልፋ» ለምን ተዘጋ?

በዘመን ግስጋሴ ውስጥ ትውልድ ያልፋል፤ ትውልድ ይመጣል። የሚያልፈው ትውልድ በበጎም ሆነ በክፉ የሚታወስበት አሻራውን ትቶ ነው የሚሸጋገረው። ያ ደግሞ ታሪክ ይሆናል። በእንዲህ...

የአወዛጋቢው ሃውልት ጉዳይ…

በአፍሪካ ህብረት አዳራሸ ግቢ ውስጥ ተሰርቶ ሰሞኑን በህብረቱ መሪዎች በተመረቀው የግርማዊ ቀዳማዊ ኃይለሥላሴ መታሰቢያ ሃውልት የተለያዩ ወገኖች ክርክር ሲገጥሙ ተስተውሏል፡፡ በጉዳዩ የሃውልቱ...

ብሔራዊ ቴያትርን ከውድቀት ለመታደግ ጥሪ ቀረበ

የኢትዮጵያ ብሔራዊ ቴያትርን እያጋጠመው ካለው የውድቀት ጉዞ መታደግ ይቻል ዘንድ ለጥበብ ባለሙያዎችና አፍቃሪዎች ዳግም ጥሪ የቀረበው ባለፈው ሳምንት በተካሄደ ሁለተኛ ዙር የውይይት...

አብረን እንዝለቅ

እነሆ እንደተለመደው ያስተምራሉ፣ ያዝናናሉ፣ ያሳውቃሉ የምንላቸውን ጉዳዮች ይዘን ብቅ ብለናል:: ታሪክ፣ ባህል፣ ኪነ ጥበብና ቅርስ ዋነኛ ትኩረቷን ያደረገችው መጽሔታችን፤ ሌሎች የፍልስፍናና ማህበራዊ...

አንድ አፍታ ከፕሮፌስር ታደለ ጋር

ፕሮፌሰር ታደለ ገብረሕይወት ይባላሉ:: ኢትዮጵያ ውስጥ እያሉ ጋዜጠኝነቱንም ደራሲነቱንም ሰርተውበታል፤ ኖረውበታል:: ሳይወዱ በግድ ከአገር እንዲወጡ የተደረጉት በደርግ ዘመን ነው:: አገር ውስጥ የጀመሩትን...

ከፌስ ቡክ

ትላንት ምሳ ሰዓት ላይ ነው፤ ሦስት ናቸው፤ ትልቅሮቶ ይዘዋል፤ ላዳ አስቆሙና ሮቶውን ጫኑ። ከዚያ ሩቅመንገድ ይዘውት ሄዱ። ብዙ ጉራንጉር አስገቡትና የሆነቤትጋ ሲደርሱ...

የኢትዮጵያ ቅዱሱ መሪ እና ኪነ-ሕንፃዎቹ

“አንድ የሀገር መሪ እንዴት ቅዱስ ሊሆን ይችላል?” ብለን ልንጠይቅ እንችላለን። መሪነት ከባድ ነው። በውስጡ ብዙ ምስጢሮች አሉበት። በመሪው የግዛት ዘመን ውስጥ ሰዎች...

በምዕራብ የደመቀ ምሥራቃዊ ኮከብ

‹‹በአንድነት ቁሙ፤ ነገር ግን መተዛዘል እስኪሆን ድረስ አትደራረቡ፤ የቤተ መቅደስ አእማድ ሲቆሙ ራቅ ራቅ ብለው ነው:: ዋርካ እና ዝግባም አንዱ በአንዱ ጥላ...

የወገን ጦር

የመጽሓፉ ርእስ …………………………..… የወገን ጦር ትዝታዬ ደራሲ …………………………………………….. ማሞ ለማ (ሻለቃ) አሳታሚ ………………………….……. ሻማ ቡክስ፣ 2001 ዓ.ም. አታሚ ……………………. የተባበሩት አታሚዎች አ.አ....

ሚሊየነሮቹ አክተሮች

መቼም እስከ ዛሬ የምናውቃቸው እነ ቦቢ፣ ውርዬና ኩኩ ቤት የሚያደምቁ፤ ግቢ የሚያሞቁና በተሰጣቸው የስራ ድርሻ ተሰማርተው ባለቤቶቻቸውን የምያገለግሉ መሆናቸውን ነው:: እነ ቦቢ...

የበዕውቀቱ ሥዩም ስንኞች ሃተታ

መግቢያ ግጥም እጥር ምጥን ባለ መንገድ መልዕክትን ማስተላለፍ የሚያስችል የድርሰት ስልት ነው። መልዕክቱ ውደሳ ወይም ወቀሳ፤ ምክር ወይም ማንገራገር፣ ዘፈን ወይም ሃዘን፣...

የዶክተር እጓለ እሳቤዎች

በባለፈው ክፍል እንደተገለጸው የዶ/ር እጓለ ገብረዮሐንስ ታትመው ገበያ ላይ የዋሉት መጻሕፍት ሁለት ብቻ ናቸው። ሌላ ስለመኖሩ እርግጠኛ አይደለሁም። ሁለቱ መጻሕፍት በዓላማ የተለያዩ...

ባይተዋሩ የንጉሥ ልጅ መጨረሻ

ከለንደን ከተማ ሰላሳ ማይሎች ወጣ ብላ በተቆረቆረች ዊንድለር እየተባለች በምትጠራ ከተማ የሚገኘው ከጊዮርጊስ ቤተ-ክርስቲያን በስተጀርባ በርከት ያሉ የእንግሊዝ ነገሥታትና በብሪታንያ  ታላቅ ሚና...

የሠዓሊ አወቀ ዓለሙ የሥዕል ኤግዚቪሽን ለሕዝብ እይታ ቀረበ

የሠዓሊ አወቀ ዓለሙን ሥዕሎች የያዘ ኤግዚቪሽን በኢትዮጵያ ብሔራዊ ቴያትር የሥዕል ጋለሪ ከቅዳሜ ጥር 4 ቀን 2011 ዓ.ም ጀምሮ ለሕዝብ እይታ ቀርቧል። ከውልቂጤ...

ሽልማት እንዴትና በማን ?

ሽልማት ያተጋል። ቀደም ባሉት ዘመናት ለሽልማት ሳይሆን ለጥበብ ዕድገትና ለስሜታቸው ሲሉ ዕውቀታቸውን ጊዜያቸውንና ገንዘባቸውን ጭምር የሰዉ የጥበብ ሰዎች በርካታ ናቸው። እነ አውላቸው...

ፎቶ- የማታ የማታ … እንዲያው በዝምታ ይናገራል ታሪክ ፤ ያመጣል ትዝታ።

የግለሰቦች ታሪክ ተሰባስቦ ሲሰነድ ነው የአገር ታሪክ የሚሆነው። ይብዛም ይነስ እያንዳንዱ ሰው የራሱ ታሪክ አለው። ታሪኩ ከሀገርና ከህዝብ ጥቅም ጋር ያለው ቁርኝት...

ለመሆኑ “የአፍሪካ ፍልስፍና” ከወዴት ነው

(በባህሎች መካከል ተግባቦትን መፍጠር) ባለፉት ክፍሎች የአፍሪካን ፍልስፍናጉዳይ በተቻለ መጠን ለማየት ሞክሬያለሁ።ይህ የመጨረሻ ክፍል ዘመናዊውን እውቀትከባህላዊ እውቀት ጋር እንዴት ማዋሃድይቻላል? ወይም የአፍሪካን...

ፒያሳ የአዲስ አበባ ቅድመ ስልጣኔ አሻራ

ፒያሳ ለአሁኗ አዲስ አበባ መሰረት ናት ቢባል ስህተት የለውም:: ለአዲስ አበባ ሆነ ለኢትዮጵያ ዘመናዊነትን ያስተዋወቀች ወይም የመጀመሪያ የሚባሉ ተቋማት ያሏት አንዷ የከተማችን...

ቤጂንግ – ሰሜናዊቷ መዲና

ወደ ቻይና ሄድኩ። ቻይና የሄድኩት ‹‹ፑሽ አፕ›› ሰርቼ አይደለም። ከዩኒቨርሲቲ መምህራን ፑሽ አፕ ሰርተው የሄዱ ነበሩ። የእኔ ለየት ይላል። ከቻይና ኮሙኒኬሽን ዩኒቨርሲቲ...

የአዲስ አበባ ህንፃዎችና ህፀፆች

መዲናችን አዲስ አበባ ከተወሰኑ ዓመታት ወዲህ ህንፃዎች እንደ አሸን የሚፈሉባት ከተማ ሆናለች። የህንፃዎቹ ግንባታ ባይጠላም ከግንባታ እስከ አጠቃቀም የሚታዩት ዘርፈ ብዙ ህፀፆች...

የጸሐፌ ትዕዛዝ አክሊሉ ኃብተወልድ ሽልማቶች

በቀዳማዊ ኃይለሥላሴ ዘመን ጠቅላይ ሚኒስተር የነበሩት ጸሐፌ ትዕዛዝ አክሊሉ ኃብተወልድ በሥራ ዓለም በቆዩበት ጊዜ የሚከተሉትን ኒሻኖች ተሸልመው ነበር፡፡ 1. ከኢትዮጵያ —– የቀዳማዊ...

ኩዴታው ያስገኘው ሽልማት

የቀድሞ የኢትዮጵያ ፕሬዝዳንት የመቶ አለቃ ግርማ ወልደጊዮርጊስ ሰሞኑን በመንበረ-ጽባኦት ቅድስት ሥላሴ ካቴድራል ስርዓተ- ቀብራቸው ተፈፅሟል:: ነፍስ ይማር:: ፕሬዝዳንቱ “ ድሮና ዘንድሮ ”...

ሳም ኩክ፣ የገና ሰሞን የጠፋው ኮከብ

በህይወት ጉዟችን በርካታ ጉዳዮች ይኖራሉ። ገናን ሳስብ ከግማሽ ዘመን በላይ የሆነ ታሪካዊ ክስተት ታሰበኝ። ዛሬም ድረስ እንቆቅልሹ ያልተፈታልኝ የዳሊ መጨረሻ! በሙዚቃው ዓለም...

ነግሬህ ነበር ማሬ…

አላልኩም ነበረ!! ያቺ ፀሐይ ግባት ፀሐይ መውጫ ተብላ ሳትጠልቅ የጠለቀች በግድ ተገልላ የገባቸው ፀሐይ ግድ የተሸፈነች ፀሐይ መውጫ ተብላ ዳግም ትወጣለች አላልኩህም...

የጣይቱ የባህልና የትምህርት ማዕከል የ ዓመታት ጉዞ 18

በመስከረም/ጥቅምት ወር 2011 ዓ.ም እትማችን ከአንጋፋዋ የጥበብ ሰው ከዓለምፀሃይ ወዳጆ ጋር ቆይታ ማድረጋችን ይታወሳል። በዚሁም ወቅት የዓለምፀሃይ የመድረክ ህይወትና የመሪነት አስተዋጽኦ የሚገለጥበትን፣...

ማርከስ ጋርቬይ፣ የጥቁር ህዝቦች የነፃነት ትግል ፊታውራሪ!

አውሮፓውያን የጻፏቸውን የታሪክ መጻሕፍት ስንመረምር ብዙ የጎደሉ ነገሮች እንዳሉባቸው መረዳት እንችላለን። የአፍሪካ እና የህዝቦቿ ታሪክ በጽሑፎቻቸው ሊሰጣቸው የሚገባውን ቦታ አላገኙም። በተለይም ታላላቅ...

ዶክተር እጓለ ገብረ ዮሐንስ ማን ናቸው

በዓለም የአስተሳሰብ እድገት ታሪክ የራሳቸውን አስተዋጽኦ ያደረጉ ሰዎች ጥረቶቻቸውና ሐሳቦቻቸው ወደ ቀጣዩ ትውልድ ወይም ወደሌላው የዓለም ማኅበረሰብ እንዲዳረሱ ጥረት ይደረጋል። በአውሮፓውያን የትምህርት...

ፊደላት ለምን ይቀነሱ?

የግእዝ ሞክሼ ሆሄያት ይቀነሱ አይቀነሱ በሚል ሙግት ከተጀመረ አንድ ምእት አመት ሊሞላው ትንሽ ቀርቶታል። በየዘመኑ የእነዚህን ሞክሼ ሆሄያት /ሀ ፣ ሐ ፣...

አንጋፋው ከያኒ ደበበ እሸቱ የምስጋናና የአክብሮት ካባ ደረበ

በሀገራችን ከቅርብ ጊዜ ወዲህ እየተለመደ የመጣው አንጋፋ የጥበብ ሰዎችን ማክበር፣ ስራዎቻቸውንና ማንነታቸውን ዛሬ ላለው ትውልድ ማስተዋወቅ ነው። ለዚህ ቅዱስ ዓላማ በግልም ሆነ...

ዘመን ተሻጋሪ ለመሆን…

የጥበብ ሰዎች ሙዚቃን እንደየስሜታቸው ይገልጿታል። ሙዚቃ የዓለም ቋንቋ፣ ሙዚቃ የነፍስ ምግብ፣ ሙዚቃ የሕይወት ቅመም ወዘተ እያሉ። ስለ ሙዚቃ ስናነሳ ሙዚቀኞቻችንን እንድናስብ እንገደዳለን።...

“አንብብ፣ አንብቢ፣ አንብቡ፣ እናንብብ…”

በንባብ ማንነትን መለወጥ እንደሚቻል ከራሱ የሕይወት ተሞክሮ በመነሳት ሌሎችን ሲመክር አይታክትም። የመርከበኝነት ህይወት የሥራው ጅማሬ ይሁን እንጂ፤ በጋዜጠኝነት ሙያ ብዙ ሰርቷል። የአራት...

ቢትኮይን (BIT COIN) አዲሱ ገንዘብ ምንድነው

የፕላኔታችን የወደፊት የመገበያያ ጠንካራና አስተማማኝ ገንዘብ ይሆናል ተብሎ የሚታመነው ቢትኮይን (BitCoin) ነው። ቢትኮይን እ.አ.አ. በ2008 ዓ.ም. በዓለም ላይ ደርሶ በነበረው አስከፊ የኢኮኖሚ...

“የአፍሪካ ፍልስፍና” ከወዴት ነው (የአፍሪካ ፍልስፍና ተግባራዊ ፋይዳዎች)

የአፍሪካ ፍልስፍና እጅግ በጣም ሰፊ ርዕሰ ጉዳይ በመሆኑ ሁሉንም መዳሰስ ከባድ ነው። በዓለም ታሪክ ጉዞ ሂደት ውስጥ አፍሪካውያን ያካበቷቸው ዘመን ተሻጋሪ ፍልስፍናዊ...

የታሪክና የባህል አሻራ ስለሆኑት ጌጣጌጦች በጥቂቱ

ጌጥ እንደወርቅ፣ ብር፣ ነሐስ፣ ኒኬል ከመሳሰለው ብረታ ብረት፤ እንደ ሉል፣ ጥርስ፣ አጥንት፣ የባሕር ውስጥ ዓሣዎች ቅርፊት ከመሳሰሉ እንስሳት፣ ከእንጨት፣ ከከበሩ ድንጋዮች የሚሠሩ...

የማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ጸጋዎችና ሳንካዎች በኢትዮጵያ

ባለፉት ተከታታይ እትሞች ስለ ማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ጸጋዎችና ሳንካዎች ብዙ ተነጋግረናል። ማህበራዊ መገናኛ ብዙኃን ከሰው ልጆች የተግባቦት ባህርይ ጋር ያለውን ቁርኝት፣ በኢትዮጵያ...

ሞገደኛው ጋዜጠኛ

ለየት ባለ ባህሪው የሚታወቀው ጋዜጠኛና ደራሲ መንግስቱ ገዳሙ (ሞገደኛውጋዜጠኛ) በመንግሥት እና በባለሥልጣናት ላይ የሚሰነዝረው ትችት እና የነቀፋ ጽሑፉ የበረታ ነው። በመራራ ቀልዱ...

ጥበብ በአምባገነኖች እጅ

ቺንሺ ያንግ የተባለ የቻይና መሪ ያለፈ ነገር እና ታሪክ ረብ የለሽ ነው ብሎ ያምን ነበር። ያለፈውን ታሪክ ከራሱ ዘመን ጋር እያነፃፀረ፤ የሚጽፉ...

ጸሐፍት፣ መጻሕፍት እና አንባብያን

ይህንን ጽሑፍ ለመጻፍ ያነሳሳኝ በዚህ ዘመን በአገራችን የሚታተሙ መጻሕፍት፣ ጸሐፍትና አንባብያን ጉዳይ ጤናማ አዝማሚያ ላይ እንዳልሆነ በግሌ ስለታዘብሁ ነው። በርግጥ ይህ የግል...

“ጤናማ ነኝ… ዘፈን አላቆምኩም”

በዘመናዊ የኢትዮጵያ ሙዚቃ ጥበብ እድገት ውስጥ አሻራቸውን ካኖሩ አንጋፋ ድምጻውያን አንዱ ዓለማየሁ እሸቴ ነው። በተለያዩ ዘመናት በሸክላ፣ በካሴትና በሲዲ ያሳተማቸው አልበሞች ብዛት...

ኢትዮጵያዊት ሞዴል ፋና ዘርፉ በአለም አቀፍ ውድድር ተቀላቀለች

ኗሪነቷን በእንግሊዝ አገር ያደረገችው የማስታወቂያ ሞዴሊንግ ባለሙያ ደሊና ገዙ በአለም ቀፍ ደረጃ ታዋቂ በሆኑት እንደ ADIDAS, LOREAL UK, BBC, T-MOBILE, VODA Phone,...

ዝክር ገብረክርስቶስ ደስታ

ለጥበብ ሰዎች ሁሌም ክብርና ሞገስ ከጎናቸው ነው። በስጋ ሞት ቢለዩም፤ ትተውት የሚያልፉት የጥበብ አሻራ ሁሌም ስማቸውን ያስጠራል። ገብረክርስቶስ ደስታ እንዲህ አይነቱን ክብር...

ጥበብ የሚቀዳው ከምንጩ ነው

ጥበብ በተግባሯ ከማዝናናት፣ ከማሳወቅና ማስተማር ባለፈ፤ ለስኬታማ ማህበራዊ መስተጋብር ትልቅ ዋጋ አላት። ማንነት በጥበባዊ ስራ ውስጥ ይገለፃል። በጥልቁ ሲታሰብ በማናቸውም ሀገራዊ ጉዳዮች...

“ኢትዮጵያ ትቅደም!” የጎምቱው ጋዜጠኛ ትዝታ

ስለ ኢትዮጵያ ጋዜጠኝነትና ጋዜጠኞች ታሪክ ሲወሳ፤ ስማቸው አብሮ ከሚጠቀሰው የቀደሙ ጋዜጠኞች ውስጥ አንዱ ናቸው‐ አቶ ከበደ አኒሳ፡ ፡ በእንግሊዝኛዎቹ ቮይስ ኦፍ ኢትዮዽያና...

ለመሆኑ “የአፍሪካ ፍልስፍና” ከወዴት ነው?

(ወደ አፍሪካ ፍልስፍና የሚወስዱ መንገዶች) ባለፉት ክፍሎች ስለ አፍሪካ ፍልስፍና ታሪካዊ ዳራና የአፍሪካን ፍልስፍና ለማጥናት ስለምንከተላቸው መንገዶች ተነጋግረናል። በዚህ ክፍል ደግሞ በአፍሪካ...

የማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ሳንካዎችና ጸጋዎች – በኢትዮጵያ

በማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ላይ እያደረግን ያለውን ሐተታ ቀጥለናል። ባለፉት ክፍሎች የማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃንን ሁለት ገጽታዎች አይተናል: ጸጋዎቹንም ሳንካዎቹን። በተለይ በአገራችን ማኅበረ ፖለቲካዊ...

የኦሮሞና አማራ ድመራ በአባይ (ግዮን)-ትውፊት

በአባይ -ግዮን ትውፊት፣ ኦሮሞና አማራ እንዴት እንደሚደማመር ለማውሳት በቅድምያ ስለ አባይና ትውፊቱ ጥቂት ማለቱ ያግዛል። ነገረ አባይ ከሚገመተው በላይ ጥልቅ፣ ረቂቅና ውስብስብ...

ይወለዳል

ይወለዳል አዲሱ ሰው… ባዲስ ዘመን ባዲስ ፍኖት እየተጓዝን አብረን ሁነን አብረን ኑረን፤ ይወለዳል ኢትዮጵያዊው… የኩሽ ሞገስ የሴም ጥንስስ ያገር ጋሻ ያለም ተስፋ...

ኢትዮጵያ በጥንታውያን ጸሐፊዎች በጥቂቱ

ከድተው በኢትዮጵያ መሀል እንደሰፈሩ ይተርካል። ካምቤዝ ዳግማዊ የተሰኘ ንጉስ ሰላዮችን ኢትዮጵያን እንዲሰልሉ ልኳቸዋል። ሰላዮቹም ብርቱና ጤናማ ህዝቦችን አይተው እንደተመለሱ በመናገራቸው በመረጃው ተመስርቶ...

ነባሩና አዲሱ፡- የባሕል ፍልሚያ (በብላቴን ጌታ ኅሩይ ወልደሥላሴ ሥራዎች)

ለዚህ ሀተታ የተመረጠው፣ሌላኛው የብላቴን ኅሩይ ወልደሥላሴ ልቦለድ ‹የልብ አሳብ› ነው። ደራሲው ‹የልብ አሳብ›ን ከመጻፋቸው ቀደም ብሎ ሴት ልጆቻቸውን ዘመናዊ ትምህርት አስተምረዋል። እንደሚታወቀው፣...

አሹራ

መንፈሳዊ፣ ማህበረ ባህላዊና ታሪካዊ ትርጓሜው ‹‹አሹራ›› የሚለው ቃል መሰረቱ አረብኛ ሲሆን፤ ቃላዊ ትርጉሙም ‹‹አስር›› አስር ማለት ነው። በመንፈሳዊ ትርጉሙ ደግሞ፣ በእስልምና የሒጅራ...

ኢትዮጵያና ኤርትራ – አኵስምና መጠራ

ደዐማት በእኛ ሀገር ሊቃውንት “ቀለም ሳይዘጋጅ፣ ብራና ሳይዳመጥ፣ ብርዕ ሳይቀረጽ” የተጻፈ ታሪክ የሚለው አባባል አንድ ረጅም ዘመን የቆየ ታሪክን ያመለክታል። ለማለት የተፈለገው...

መምህር አብራራው ማነው?

እንደዛሬው የኤፍ ኤም ሬዲዮ ባልተስፋፋበት በዚያ ዘመን (1950 ችና 60ዎቹ) ዓመታት አንዲቷ የኢትዮጵያ ሬዲዮ ከፍተኛ ክብር ነበራት። የመረጃ፣ የመዝናኛ እና የትምህርት ሰጪነቷ...

ቤተ-መዘክር ቅርስ እና ትዝታ

አብዛኛውን የህይወት ዘመኔን በቤተ- መዘክር ሥራ ነው። ቤተ-መዘክር የትዝታ፣ የማስታወሻ ሙያ ቤት ቦታ በመሆኑ ነው፤ ጥሬውን ትርጉም ስናጤነው። መዘክር የሚለው ቃል “ማሰብ...

በጣይቱ የደመቀች የመድረክ ፈርጥ!

ኪነ-ጥበብ መክሊቷ መሆኑን ገና በልጅነቷ ነው ያወቀችው። አያያዟን ያዩ ሁሉ አደነቋት፤ መንገዱን አሳዩዋት፤ አበረታቷትም። ይህም ምርጥ የሚባሉ የዜማ ግጥሞችን እንድትደርስ፣ በታላላቅ መድረኮች...

መቋጫ ያጣው የሰንደቅ ዓላማችን ውዝግብና ቀጣዩ ፈተና

“አፄ ኃይለሥላሴ በኦፊሴል ጉብኝቶቻቸውና በተለያዩ ዝግጅቶች ሳይቀር ሁለቱን ባንዲራዎች እየቀያየሩ ሲጠቀሙ በጊዜው በነበሩ ቪዲዮና ፎቶግራፎች ያሳያሉ። እነዚህን እውነታዎች በማስረጃነት ለማረጋገጥ በዩቲዩብ እና...

ቴሌቪዥንና ፋይዳው አሉታዊ ወይስ አዎንታዊ

ቴሌቪዥን በመላው ዓለም ባሉ ተጠቃሚዎች ዘንድ እንደ አንዱ የቤተሰብ አባል እየተቆጠረ ከመጣ ቆይቷል። አሁን አሁን እቤት ውስጥ የሚያየው በሌለበት ሰዓት እንኳ ድምጹ...

ልደትን ያደመቀ ምርቃት

“ታላቁ የጥበብ ባለሟል» በሚል ቅጽል የሚታወቀቁት ተባባሪ ፕሮፌሰር ተስፋዬ ገሠሠ የተወለዱት የመስቀል በዓል ዕለት መስከረም 17 ነው። ዘንድሮ 82ኛ ዓመት የልደት በዓላቸውን...

የሚነበቡ እና የሚያነቡ ቁጥራቸው ይጨምር

በንባብ ስም በርካታ “ክበቦች” ተመሥርተው ሳይቆዩ ከስመዋል። ከተወሰኑ ዓመታት ወዲህ የልቦለድ መጽሐፎች ብዛት ቀንሷል። የኢ-ልቦለድ መጽሐፎች በአንድ ርዕሰ-ጉዳይ ላይ እያተኮሩ ከርመዋል።  መጽሐፎች...

የውዝዋዜ ማሠልጠኛ ቢኖር እመርጣለሁ

ኪዳኔ ምስጋና ይባላል። ተወልዶ የአደገው አዲስ አበባ መርካቶ አማኑኤል አጂፕ ማደያ አከባቢ ነው። በአዲስ አበባ ቴአትር እና ባህል አዳራሽ በውዝዋዜ ሞያ ተቀጥሮ...

ሞትና ሎተሪ

ቢል ሞርጋን የተባለ አውስትራሊያዊ በደረሰበት አሰቃቂ የመኪና አደጋ በህክምና ቋንቋ ‘ሞቷል’ ከተባለ ከደቂቃዎች በኋላ ነፍስ ዘራ። ለ12 ቀናት ‘ኮማ’ ውስጥ ከቆየ በኋላ...

ለመሆኑ “የአፍሪካ ፍልስፍና” ከወዴት ነው (ወደ አፍሪካ ፍልስፍና የሚወስዱ መንገዶች)

(ክፍል ሁለት) ይህ ጽሑፍ የአፍሪካ ፍልስፍና ይኸ ነው ብሎ ሙሉ ምስሉን ያሳያል ተብሎ አይጠበቅም። ይልቁን አንዳንድ ተምሳሌታዊ የሆኑ የአፍሪካውያን አገር በቀል አስተሳሰቦች...

ሐጅና የሐጅ ከበራ መንፈሳዊ፣ ባህላዊ፣ ማህበራዊና ታሪካዊ ፋይዳ

የሐጅ መንፈሳዊ ጉዞ ከእስልምና መሰረቶች አምስተኛው ነው። ከመላው አለም ከሚገኙ ሙስሊሞች መካከልም ከሶስት ሚሊዮን የሚበልጡት በየአመቱ የሐጅ መንፈሳዊ ጉዞ ያደርጋሉ። ይህ መንፈሳዊ...

የማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ሳንካዎችና ጸጋዎች በኢትዮጵያ

(ክፍል ሶስት) በባለፈው ክፍል አንድ ጽሑፍ እንዲህ ብዬ ነበር “ይህ ጽሑፍ መሠረታዊ ይዘቱ እውቀትን ከማበልጸግ፣ የጋራ ተግባቦትን ከማረጋገጥ፣ የመንፈስ ትስስርንና አገራዊ አንድነት...

የትምህርት መሰረታዊ ይዘት በጥንታዊት ግሪክና በኋለኛው ዴሞክራሲያዊ ስርዓት – ግርድፍ ሀተታ

‹‹ትምህርት ቤቶች የሰብዓዊነት መቅረጫ ማዕከላት ናቸው። ሰው በእርግጥም ሰው የሚሆነው በትምህርት ቤቶች ውስጥ ተኮትኩቶና በልጽጐ የወጣ እንደሆነ ነው።›› ጆን አሞስ ኮሜኒየስ  እንደ...

ፈላጊ እና ተፈላጊ

ወዳጅ ወዳጅ ምንም ቢፋቀሩ እንቁጣጣሽ የለም ሰው ሁሉ ባገሩ በጣም ብንስፋፋ ፍቅር እንደዋዛ  ብቻ የኛ ሀገር እንቁጣጣሽ በዛ “የፍታሔ አዲስ አበባ ሁኖ...

ነባሩና አዲሱ፡- የባሕል ፍልሚያ (በብላቴን ጌታ ኅሩይ ወልደሥላሴ ሥራዎች)

(በብላቴን ጌታ ኅሩይ ወልደሥላሴ ሥራዎች) 1. እንደ መነሻ ኢትዮጵያ፣ በ20ኛው ክፍለ ዘመን መባቻ ከአዳዲስ ሥልጣኔዎች ጋር የተዋወቀችበት፣ ልጆቿን ለትምሕርት ወደ ውጭ ሀገር...

የተደባለቀው የማስታወቂያ ስራና ጋዜጠኝነት

ሚዲያ፣ ከማስታወቂያ የሚያገኘው ገቢ በሌሎች ጫና ስር ሳይወድቅ ራሱን ችሎ እንዲሰራ ያግዘዋል። በተጨማሪም በዘመናዊ ቴክኖሎጂና በሰለጠኑ ሞያተኞች ለማደራጀት እንዲችል ይረዳዋል። በሌላ በኩል...

እግዜር ትክክል ይፈርዳል ግን ይዘገያል

ደራሲ፡- ሊኦ ቶልስተይ ትርጉም፡- መኮነን ዘገዬ ወጣቱ ነጋዴ ኢቫንዲሚትሪች አክሲዮኖቭ በቭላድሚር ከተማ ይኖራል። ሁለት ሱቆች እና አንድ የራሱ መኖሪያ ቤት አለው። አክሲዮኖቭ...

ከሃምሳ ዓመት በፊት መድረክ እና አዲስ ዓመት

• ፀሐፌ ተውኔት እና የዜማ ደራሲ ተስፋዬ አበበ ለረጅም ዓመታት ተውኔቶችን አቅርበዋል። • ለታወቁ ድምፃውያን ግጥም እና ዜማ ደርሰዋል። • ከ1965 ዓም....

ግጥም እና ዜማ ለማን?

የተሳሳተን መስመር መጠቆም፣ የህዝብን ህመም፣ የፍትህ እጦት፣ በደልን መናገር ማዜም፣ እንደሚባለው ድሮ በአዝማሪዎች ይነገራል። ይከወናል።  የአዝማሪዎቹ ተቃውሞ፣ የድፍረታቸው ምክንያት፣ ተነግሮ፣ ከሚተላለፈው በተጨማሪ...

ህይወት በአጎዛ ላይ

ሠዓሊ እያዩ ገነት ከአ.አ.ዩ አለ የሥነ-ጥበብና ዲዛይን ት/ ቤት በተጨማሪም ከባህርዳር ዩኒቨርሲቲ በኢኮኖሚክስ የመጀመሪያው ዲግሬ አግኝቷል። ከአ.አ.ዩ የሥነ-ጥበብ ት/ቤት በሁለተኛ ዲግሪ ተመርቋል።...

ለመሆኑ “የአፍሪካ ፍልስፍና” ከወዴት ነው

(ክፍል አንድ) “ምን ዓይነት ጥያቄ ነው? የአፍሪካ ፍልስፍና ከማለት በፊት ለመሆኑ አፍሪካ ማን ናት? አፍካውያንን አንድ የሚያደርጋቸው ማንነትስ አለ ወይ (ከጥቁረታቸው ውጭ...

የማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ሳንካዎችና ጸጋዎች በኢትዮጵያ (ክፍል ፪)

፫. እውነት፣ እውቀትና ሐተታ (ለባዊት ነፍስ) በክፍል አንድ ጽሑፍ ስለ ነገረ መገናኛ ብዙኃንና ተግባቦት እንደ መግቢያ የሚሆኑን ነጥቦችን ተነጋግረናል። ከነባቢት ነፍስ የሚመነጭ...

አንዳንድ ጥቅሶች ከደራሲ ሀዲስ አለማየሁ ሥራዎች

ኢትዮጵያ ምን ዓይነት አስተዳደር ያስፈልጋታል? መቼም ለውጥ የፍጥረት ህግ ስለሆነ ዛሬ ባይሆን ነገ ለውጥ ማምጣቱ አይቀርም። ጥያቄው #ለውጥ በሰላም? ወይስ ለውጥ በደም?;...

ጾምና የጾም ፍች ማህበረ ባህላዊ ፋይዳ በእስልምና ረመዳን፣

ጾምና ፍች (ኢደል ፍጡር) ረመዳን ‹‹ረመዳን›› የአረብኛ ቃል ሲሆን በሂጅራ አቆጣጠር የዘጠነኛው ወር ስም መጠሪያ ነው። የእስልምና የዘመን አቆጣጠር በጨረቃ ዑደት ላይ...

ስደት

ያንን ተራራማ ወጣሁት፤ ቋጥኙን ቧጥጬ፤ ክምር ስቤን አቅልጬ። ያንን ዳገትማ ተሻገርኩ፤ መቶ ምናምን ግዜ ወድቄ፤ የተስፋ ስንቄን አንቄ። ያንን ንዳድ በረሃማ ዘለቅኩት፤...

«የቋንቋ፣ የጽሑፍ የሂሳብ እና የገንዘብ መንስዔ በፍንጃል»

(ክፍል አንድ) መግቢያ ለመንደርደሪያ ያህል  በማራኪ ድርሰት፣  በሰለተ ቅኝት፣  በሊቃውንት ዓለም፣  ቋንቋ ድምፆች ናቸው፣ ፊደላት አይደሉም፤ ወኪል ተጠሪ እንጂ፣ ባለቤት አይሆንም ።(ከስንኝ...

መኖር ሰው ገደለ

አንድ ግብዳ የሚያህል መዳፍ ማጅራቱን ጨምድዶ እንደያዘው፤ መኖር ልብ አላለም ነበር። መኖር ሰማይ ምድሩ ዞሮበታል። የሟቹን ሰውዬ አስክሬን አንቡላንስ ወደ ፊቼ ጤና...

ዝክረ ደራሲ አሰፋ ገብረማርያም ተሰማ

ይህች በአብዛኛው የግል ትዝታዎቼን መሰረት አድርጌ የፃፍኳት ማስታወሻ ዋና ዓላማዋ በቅርቡ በሞት የተለየንን ጋሼ አሰፋ ገብረማርያም ተሰማ መዘከር ነው። ዜና እረፍቱን ከወዳጁ...

ዳንኤል ክብረትና የ‹ወግ› መጽሐፎቹ

1.እንደመነሻ ዳንኤል ክብረት፣ ከ2002-2010 ዓ.ም ባሉት ዓመታት ውስጥ ብቻ፣ ስምንት የ‹ወግ› መጻሕፍትን በተከታታይ ያስነበበን፣ ሥራዎቹም በተደጋጋሚ የተነበቡለትና እየተነበቡለት ያለ፣ ከትጉሃን ጎራ የሚመደብ...

የምርቃት ባህልና ከፍተኛ ትምህርት

እንደ ሚያዝያ ወር የሰርግ ሰሞን፣ ተማሪ ኮሌጅን የሚበጥስበት፣ የየአመቱ ሰኔና ሀምሌ የምርቃት ሰሞን፣ ሞቅ ደመቅ ይላል። እንደሰርጉ ሁሉ ፣ የምረቃዉም ባህል ከአመት...

ምጥን ትውስታ

ፍቃዱ በሬድዮ ከተረካቸው መጽሐፎች “እናት መሬት”ን ያስታውሳል። ደራሲው ቸንጊስ አይትማቶቭ ሲሆን ተርጓሚው ደግሞ ካሳ ገብረሕይወት ነበሩ።  ሶቭየት ሕብረት ኪሚዝ ወረዳ ውስጥ ስላሉ...

ሂስ እና ሃያሲ

ሃያሲ የሥነ-ጥበብን ገፅታ ተፅፎ ከቀረበው፣ ተቀርፆ ከቆመው፣ ተስሎ ከሚታየው፣ በላይ ያየበትን ጎን ፍዘቱን፣ ድምቀቱን፣ ለይቶ በማውጣት ያሳያል። የከያኒውን ሥራ፣ እንደ አቀራረቡ መርምሮ...

“ፍለጋ አያልቅም”

ገጣሚ በክሪ አሕመድ በቅርቡ “የኔ ዓለም” በሚል ርዕስ የግጥም መጽሓፍ አሳትሟል። ገጣሚው ከግጥሞቹ መካከል ስለሐሳቡ አጫውቶኛል። አራቱን እዚህ ዓምድ ለማስተናገድ መርጫቸዋለሁ። ፍለጋ...

የፍቅር ነገር

በማዣንግ ብሔረሰብ አንድ ለአቅመ-አዳም የደረሰ ወጣት ለትዳር አጋር ትሆነው ዘንድ የፈቀዳትን ለማግባት በመጀመሪያ ሽማግሌ መላክ አያስፈልገውም። ወደ ወጣቷ ቤተሰቦች ቤት በመሄድ በቤታቸው...

ጋባዥ እና ተጋባዥ

ፀሓፌ ትዕዛዝ ገ/ስላሴ ስለ ሆቴል ቤቱ ሲያብራሩ #ስሙም ሆቴል ተባለ; ይላሉ። ኃላፊነቱንም ሥራውንም እቴጌ ጣይቱ ተረክበው ይመሩና ያሥተዳድሩ ጀመር። በ1900 ዓ.ም. ጥቅምት...

የማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን ሳንካዎችና ጸጋዎች (ክፍል ፩)

፩. ነገረ ማኅበራዊ መገናኛ ብዙኃን መገናኛ ብዙኃን (Media) የቃሉ ትርጉም እንደሚገልጸው በተለያየ ቦታ የሚገኙን አካላት በአንድ ርእሰ ጉዳይ ዙርያ እንዲወያዩ፣ እንዲግባቡ ወይም...

የታምራት ሥልጣን በ«መክተፏ፣ የሕይወት ታሪክ»

ሠዓሊ ታምራት ሥልጣን የረቀቁ የግራፊክ፣ የሕትመትና ቀለም ቅብ የሥዕል ሥራዎቹን ባለፉት ሁለት አሥርት ዓመታት በቡደን እና በግል በተዘጋጁ ዐውደ ርዕዮች ላይ ለሕዝብ...

የቴአትር ጉልበቱ

ተመልካች የጎረፈላቸው ብዙ ተውኔቶች አሉ ። ሀገር ፍቅር ቴአትር የቀለጠው መንደር የተሰኘ ተውኔት ምንያህል ተወዳጅ እንደነበረ የቅርብ ጊዜ ትዝታችን ነው። ቆየት ካሉት...

ዘፍጥረት፣ አፈታሪኩ እና ውዳሴው

በዚህ ጽሁፍ ስለ ዓለም አፈጣጠር እና ስለ አፈ-ታሪኩ ብዙ ለመግለጽ አልሞክርም፡፡ ለመግቢያ የሚሆኑትን ጥቂት አንቀጾች የተጠቀምኩባቸው በጥንታዊው የህንድ ፍልስፍና ስለ ዓለም መፈጠር...

የኢትዮጵያ ሉዓላዊ የባህር በር መብት

“የኢትዮጵያ ብሔራዊ ራስ ምታት” ተብሎ የሚጠራው የባህር በር አልቦነት አባዜ (syndrome) በየጊዜው በውስጥ ፖለቲካዊ ትኩሳት አንዴ ሲደፈጠጥ ሌላ ጊዜ መቃወሚያ ሲሆን ኖሯል።...

ሁለት አገሮች፣ አንድ ማህበረ-ሰብ፤ የኮንፌደረሽን ጎዳና ለኢትዮጵያና ለኤርትራ

ተስፋጽዮን መድኃንየ (ፕሮፌሰር) ብርመን ዩኒቨርሲቲ፤ ጀርመን ኮንፌደረሽን ኮንፈደረሽን ሃሳብን የሚቃወሙ ኢትዮጵያውያንና ኤርትራውያን ነበሩ፤ ባሁኑ ወቅት ስለ ኮንፈደረሽን ያለው አመለካከት እየተሻለ መጥቷል። የሁለቱ...

የቅጂን መብትና የጋራ አስተዳደር ብዥታ

የኪነ-ጥበብ፣ የስነ-ፅሁፍ እና ሳይንሳዊ ስራዎች በአንድ አገር ውስጥ ያላቸው አስተዋጽኦ ከፍተኛ መሆኑ የሚያጠያይቅ አይደለም። በዚህም ምክንያት አገሮች በተናጥል በቂ የሚሉትን ጥበቃ በሚያወጧቸው...

የተመራቂዎቹ ፊልሞች

አነስተኛዋ አዳራሽ በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ተማሪዎች እና መምህራን ተሞልታለች። መሐል ላይ ገምጋሚዎች ተቀምጠዋል። ከእነሱ ጀርባ ዙሪያውን ተማሪዎች አሉ። የዘንድሮ ድህረ ምረቃ ተማሪዎች...

የሀገር ባለውለታ ያልናቸውን ረስተናቸው ይሆን?

የሀገር ባለውለታ ያልናቸውን፣ እንደዘመናቸው፣ እንደችሎታቸው፣ ሠርተው ያለፉትን፣ ያላቸውን ያካፈሉንን በምርምራቸው ውጤት ከያኒውን ያነቃቁ፣ በጽሑፎቻቸው በተደራሲያን የተከበሩ፣ ላበረከቱት ምልክት ተዘንግቶ፣ ለሚታወሱበት የ”አስታዋሾች” ማኅበር...

“ከአዘጋጆቼ ልምድ አግኝቻለሁ” ኤልሳቤት መላኩ የቴያትርና ፊልም ተዋናይት እና አዘጋጅ

ልጅነት  አስታውሳለሁ ትንንሽ ልጆች ሆነን፤ አንድ የአክስቴ ባል ቤታችን እየመጣ እኔን፣ ወንድሜን እና እህቴን ትወና የሚመስል ነገር ያለማምደናል። ቤተሰቦቻችን ሲመጡ እነሱ ፊት...

የፌስቡክ ‘ኮመንቶች

የመግቢያ እንጉርጉሮ …. “ታምር በበዛበት በኢንተርኔት ዓለም፣ ፌስቡክ ላይ አይታይ፣ አይነበብ የለም” ባንድ ወቅት ‘ትንሹ ቴዲ አፍሮ’ በሚል ስም የተለቀቀ አንድ የአማርኛ...

የአኙዋዎች አጌም- ዐመፅ ለሰላም

አኙዋዎች በባህልና በማህበረሰብ የተፈጠሩ፣ በታሪክ ከትውልድ ወደ ትውልድ እየተላለፉ የመጡ፣ ከጥንታዊ አባቶቻቸው የተረከቧቸው ድንቅ የሆኑ ሁለት የሰላም መንገድ እሴቶች አሏቸው። አንደኛው ባለፈው...

የሐውልት ሥራ

በጥንታዊቷ ከተማ በአክሱም እንደ ቀድሞዎቹ ነገሥታት ቤተክርስቲያን ለማሠራትና የሠላም መታሰቢያ ለማኖር የጃንሆይ ምኞት ስለሆነ የሥራ ሚኒስትሩ ፊተውራሪ ታፈሰ ሀብተሚካኤል የቦታውን ፕላን አስጠንተውና...

በሩሲያ የተማሩ ቀደምት የኢትዮጵያ ዘመናዊ ምሁራን

ስለ ኢትዮጵያና ሩሲያ የባህል ወይም የትምህርት ግንኙነት በሚነሳበት ጊዜ ከአብርሃም ሃኒባል ታሪክ መጀመር የተለመደ ነው። አብርሃም ሃኒባል ወደ ሩሲያው ንጉሥ ቀዳማዊ ጴጥሮስ...

ቤተ-ክርስቲያን፣ የፋሽስት ጭፍጨፋ እና ግንቦት ወር

የ ዓለማችን የታሪክ እምብርትና የሥልጣኔ ቁንጮ የሆነችውን ሮማንና መላውን የአውሮፓ ቅኝ ገዢ ኃይሎች ቅስም የሰበረውንና አሳፍሮ የመለሰውን የ1888ቱን የዐድዋ ሽንፈት ለመበቀል ነበር...

ጫማ ሠሪውና ሰይጣን

ድርሰት፡- አንቷን ቼኾቭ ትርጉም፡- መኮንን ዘገዬ ዕለቱ የገና ዋዜማ ነበር። ማርያ ምድጃው አጠገብ ተቀምጣ ለረጅም ጊዜ እያንኮራፋች ነው። ኩራዙ ጋዙ አልቆ ከጠፋ...

“የቅጂ መብት ጉዳይ በመደበኛ ፍርድ ቤት ሳይሆን በህግና በኪነጥበብ ባለሙያዎች ሸንጎ ቢታይ ወጪንና ጊዜን ይቆጥባል”

አቶ መኮንን ሰሙ፣ የህግ ባለሙያ መነሻ ሐሳብ አርሲ ቀርሳ ከተባለው መንደር ውስጥ የአስራ አራት ዓመቷ ልጅ ተጠልፋ ትደፈራለች። ደፋሪዋ ከቤት እንዳትወጣ ይቆልፍባታል።...

አጭር ቆይታ ከሰአሊ በቀለ መኮንን (ተ/ፕሮፌሰር)ጋር

ምን ተሠርቷል?  የሚሞክሩ ጋዜጠኞች አሉ። ትንሽ አቅም ያላቸው እና ፍላጎታቸው አስገድዷቸው የሚሠሩ፤ ከእዚያ ውጪ አቅም ስለሚጠይቅ የተዘጋጀ ተመልካች ባለ መኖሩ፣ አዘጋጅቶ ማቅረቡ...

ኪነ-ጥበብ እና መንግሥት

ኪነ-ጥበብ ከጅምሩም ቢሆን ተንጋድዶ እንዳያድግ የጣሩ፤ ያለ ቦታው ተገኝቶ፣ ያለ ስሙ ተጠርቶ እንዳይቀር የደከሙ፤ ከሰዎች ጋር የመወዳጀት፣ ሰዎችን የመቅረፅ ብርታቱን ያጤኑ፣ ለሀገር...

“ከሌሉን ነገሮች ይልቅ ያሉን ነገሮች ይበልጣሉ” ሲኒማቶግራፈር ሰው መሆን ይስማው

በርካታ ፊልሞች እና የቴሌቪዥን ማስታወቂያዎች ላይ ከካሜራ ጋ የተገናኘ ሥራ ሠርቷል፡፡ የፊልም ጽሑፍ ጸሐፊ እና አዘጋጅ ነው፡፡ ስለ ሲኒማቶግራፊ ልትነግረንኝ ትችላለህ? ሰው...

እንግሊዝ ያለሙጋቤ

“…ምን ይሉ እንግሊዞች ሲገቡ አገራቸው፣ለወሬ አይመቹም ተንኮለኞች ናቸው…” ሰሞኑን ከወደ እንግሊዝ የተሰሙ ግርምትና ጥያቄ አጫሪ ዜናዎች ይህን ቀደምት ስንኝ ቢያስታውሱኝ ወጌን በሱ...

ከ ጠ/ሚኒስትር አቢይ አንደበት

“ፓሪስን ከመጎብኜቴ በፊት ፓሪስን በንባብ ያስተዋወቀኝን ሰው ከደጅ አገኘሁት። በእናንተ መካከል ሆኖ ሃሳብ መሰንዘር ቀላል አይደለም። ብዕርና እስክርቢቶ እንድናገናኝ ያበረታታችሁን፣ ከማንበብ ውስጥ...

የባሌው ሸኽ ሁሴንና እስላማዊው ባህል

አንድ – ባሌ  የታሪክ ጸሐፊዎች ‹‹ባሌ›› የሚለው ቃል በታሪክ ከነበረው የባሌ የሙስሊም መንግስት የተወሰደ የሙስሊሞች መንግስትና የአካባቢ መጠሪያ እንደሆነ ጽፈዋል። ባሌ በአገራችን...

ሹማምንትና ቴያትር

“ፋቡላ /ተረት በተባለው ድርሰቴ ውስጥ የተመሰሉ አውሬዎች እርስ በርሳቸው ተነጋጋሪዎች አስመስዬ በፍጥረት አዘጋጅቼ በቲያትር ባሳይ የሚቀል ዘዴ መሆኑ ታወቀኝ። እንደዚሁ አደረግሁና ጥቂት...

የተሰራው መንገድ ለስትራተጂ ውጊያእንጂ፤ ሀገሪቷን ለመርዳት የታሰበ አይደለም

ጸሐፌ ትዕዛዝ አክሊሉ ሀብተወልድ አቤቱ እያሱ 5ቱን ደምቦች ባሻሻሉበት ዓመት አክሊሉ ሀብተወልድ ቢሸፍቱ ወረዳ “ደምቢ” ከተባለች ቀበሌ ተወለዱ። አካባቢውን ለማየት ወደዚያ ተጉዠ...

መቅደላ ተሸነፍን እንዴ አልተሸነፍንም!

ዘመነ መሳፍንት ለሀገሪቱ ያመጣው ፋታ የማይሰጥ ውድቀት ዘግይቶ መፍትሔ ከማጣቱ በፊት መይሳው ካሳን ብቁ ታዳጊ አድርጎ የኢትዮጵያ አምላክ አስነሣው። አፄ ቴዎድሮስ በኢትዮጵያ...

ለወዳጅ የተጣፈ ማስታወሻ

አንድ፣ ጦጢትዬ፣ ደክሞኛል። የቻይናን ምድር ከረገጥኩ አንድ ቀን ከግማሽ ሆነ። ያለሁባት ከተማ ኢዩ ትባላለች። የጨርቃጨርቅ ኢንዱስትሪ ከተማ ነች ይሏታል። በቻይናዎቹ አሰያየም አንድ...

በባህል ሙዚቃ ረገድ የእኔ ትግል የነበረው ብሔራዊ ሙዚቃ ነው”

ተስፋዬ ለማ ከአምስት ዓመት በፊት በሞት የተለየን ታዋቂ የሙዚቃ ባለሙያ ተስፋዬ ለማ የተወለደው አዲስ አበባ ተፈሪ መኮንን ትምህርት ቤት አጠገብ ነው። አባቱ...

በመንግስቱ ለማ ‹‹ዕውቀት እና ልምድ ለተተኪው ትውልድ›› ላይ ቅኝት

ፀሐፌ ተውኔት፣ ገጣሚ፣ መምህር እና ዲፕሎማት መንግስቱ ለማ፣ በሀገራችን የኪነጥበብ ታሪክ ጎልተው ስማቸው ከሚነሱ ታላላቅ የኪነጥበብ ሰዎች አንዱ እና ዋነኛው ናቸው። ምንም...

የአንድ ኢትዮጵያዊ ደራሲ ሕመም ከድሮ እስከ ዘንድሮ

ድርሰት ሕይወትን የምንመረምርበት፣ ጉድፍና መብታችንን የምንለይበት፣ የሰው ልጅ የመርቀቅና የመጠበብ ችሎታውን የምንገመግምበት፣ ባህል ታሪካችንን ቀርፀን የምናስቀምጥበት፣ ሊወቀስና ሊከሰስ የሚገባውን የምንገስጽበት፣ የተንጋደደ አመላችንን...

ቀዳሚ ቃል

ውድ አንባቢያን፣ በታዛ ቁጥር 7 ከምታገኟቸው መጣጥፎች መካከል ለጽሑፍ አበርካቾች ያቀረብነው ጥሪ ይገኝበታል። ይኸውም ባለፉት ስድስት ተከታታይ ጽሑፎቹ ስለፖለቲካ ባህላችን ገፅታ ሲያስነብበን...

‘ሰርፕራይዝ !’

በአንድ አገርኛ ተከታታይ ድራማ “ሰርፕራይዝ” የምትል ህፃን ልጁን በአማርኛ “የምስራች” እንድትል የሚያርም አባት፤ እርሱ ራሱ ቃሉን እንደወረደ ሲጠቀም ሰማሁት። ይህን በቁምነገር ያጫወትኩት...

የጃኖ መንታ መንገድ

ጃኖ ሲባል በመድረክ የሙዚቃ ክዋኔ-ጥበብ፣ በአልበም ሆነ በስቱዲዮ የተቀረጸ ሙዚቃ፣ ሁለቱ እንስትና ሁለቱ ተባዕት ድምፃውያን በአቻነት ጎልተው ይታያሉ። በአንድ ዘፈን የቀጥታ ክወና...

“ራሴን የማርቀው ዝነኛ ፊትእንዳይኖረኝ ነው” የቴያትር ደራሲና አዘጋጅ መዓዛ ወርቁ

የቴያትር ደራሲና አዘጋጅ መዓዛ ወርቁ በሥራዎቿ ጉልህ ባለሙያ ናት። በኑሮ ይትባህሏ ደግሞ የግል ነፃነቷን ስለምታስቀድም ከአደባባይ ከለል ብሎ መኖርን ትመርጣለች። በአሁኑ ጊዜ...

አሳቢው መንግስቱ ለማ

ከ1977 አካባቢ ጀምሮ የተወሰኑ የኢትዮጵያ አውራ ደራሲያንን የህይወት ታሪክ፣ ፍልስፍና እና የድርሰት ስራ ለማጥናት ደኅና ተነሳስቼ ነበር። ከእነዚህ ፀሓፍት መሀከል አንዱ አቶ...

ሆሣዕና ለንጉሠ ሰላም- ሆሣዕና በኣርያም- ሆሳእና በአክሱም

ከትንሣኤ በፊት ባለው እሑድ የሚከበረውና ከታላላቆቹ የክርስትና በዓላት አንዱ የሆነው “በዓለ ሆሣዕና” “የሰኔል በዓል” “የሰላም ንጉሥ በዓል” ነው። “ሆሣዕና” የሥርወ ቃሉ አመጣጥ...

የፖለቲካ ባህላችንን ቅርጽ ለማስያዝ የቀረበ ጥሪ

በታዛ የ“በላ ልበልሃ” አምድ የሱልጣን አባዋሪ ጽሑፎች በተከታታይ መስተናገዳቸው ይታወቃል። ፅሑፎቹ ፖለቲካዊ ባህላችንን ለማረቅ የሚረዱ ነበሩ ብለን እናምናለን። ፀሓፊው በህብረተሰባችን ውስጥ የታዩ...

ውድ አንባቢያን፣

የካቲት ወር በሃገራችን አያሌ ታሪካዊ ሁነቶች የተፈጸሙበት እንደሆነ የታወቀ ነው። ከሁለት ሳምንት በፊት የዘከርነው የየካቲት ሰማዕታት መታሰቢያና ሰሞኑን ያከበርነው የአድዋ ድል አገራችንን...

ወጋየሁ ንጋቱ የቴያትር ፈርጥ

አባትና እናቱን ያጣው ገና በልጅነቱ ነው፤ ወንድምና እህት የለውም። ሆኖም፣ በትወና ጥበቡ የብዙ ኢትዮጵያውያን ወንድምና ልጅ ነበር። ችሎታው የሚፈቅድለትን ያህል የብዙዎቻችንን ሕመም...

ዝክረ ዓድዋ ግጥሞች፤ በ3 ግጥሞች ላይ የተደረገ የይዘት ትንተና

የዚህ ጽሑፍ ዓላማ የዓድዋ ድል በሦስት ገጣሚያን ዘንድ እንዴት እንደተዘከረ ማሳየት ነው። ገጣሚያኑ በዓይነ-ልቦናቸው ወደ ኋላ ተመልሰው በብዕራቸው የከተቧቸውን ግጥሞች ከታሪካዊ እውነታው...

መንግሥት፣ ቴያትር ቤቶችና የቴያትር ትምህርት ቤቶች

በዚህ በእኛ ዘመን የኢትዮጵያን ብሔር፣ ብሔረሰቦችና ሕዝቦች በፌደራላዊ የመንግሥት ሥርዓት አወቃቀር አስተዳድራለሁ ብሎ ከሩብ ምዕተ ዓመት በፊት ሥልጣን ላይ የወጣው ኢሕአዴግ፣ የብሔር፣...

የደበበ ሠይፉ የብርሃን ምስጢር ምንድነው

የታላቁ ገጣሚ ደበበ ሠይፉ የግጥም መጽሐፍ “የብርሃን ፍቅር” ይሰኛል። በኩራዝ አሳታሚ ድርጅት አማካኝነት በ1980 ዓ.ም. ለህትመት የበቃ ቢሆንም፣ ዛሬም እንደ አዲስ ቢነበብ...

የአድዋ ድልና የኢትዮጵያ ቤተክርስቲያን

አፍሪካዊው የነፃነት ታጋይና የዓለም አቀፉ የሰላም ኖቤል ሽልማት አሸናፊ ኔልሰን ማንዴላ የአድዋ ድል በአፍሪካውያን፣ በአፍሪካ አሜሪካውያን፣ በሀገራቸው በደቡብ አፍሪካና በመላው ጥቁር ሕዝቦች...

የአድዋ ጦርነትና ድል በተለያዩ ጠቢባን ዓይን

አንድ መቶ ሃያ ሁለት ዓመት ስለሆነው የአድዋ ጦርነትና ድል ታላቅነት ብዙ ተብሏል። በታላቅ መስዋዕትነት የተገኘ ድል መሆኑንም የታሪክ ሰነዶች ይነግሩናል። በአውደ ውጊያው...

የብሔርተኝነት ስካርና እርክቻው

ከመንግስቱ ንዋይ መፈንቅለ መንግስት ሙከራ በኋላ በኢትዮጵያ የፖለቲካ ኩሽና ውስጥ ሲቦኩና ሲጋገሩ የነበሩ ሁለት ዋነኛ ጉዳዮች ነበሩ። አብዮታውያኑ ኢትዮጵያ በምትባል ሀገረ መንግስት...

የሙዚቃ መምህርቴ ተሰጥዖዬን አመላክታኛለች

ድምፃዊ እሱባለው ይታየው፣ በቅርብ ጊዚያት ውስጥ ለህዝብ ባቀረባቸው ሙዚቃዎች ጎላ ብሎ በመውጣት ላይ የሚገኝ ወጣት ድምፃዊ ነው። ከሰሞኑ ለህዝብ ያቀረበው ‹‹ትርታዬ›› አልበም...

ጥበብና ሥልጣኔ

የኢትዮጵያውያን የሕንፃ ጥበብ አሻራ፡ አ-ኣለፍ  መጀመሪያ ኣለፍ -ኣ- ወይም አልፋ የመጀመሪያው ፊደል ነው። የፊደል ተራ በጥንታውያን ልሳናት ሲገለጽ በግእዝ -አ- በ- …...

የስም አወጣጥ ጥበብ በፊልሞቻችን

ዛሬ በየመንገዱ ላይ የማያጡት እለታዊ ክስተት የአዳዲስ ፊልሞች ፖስተር ነው:: ውብ ውብ የሆኑ ኮረዳዎች እና ወጣቶች የማይጠፉባቸው እነዚህ ፖስተሮች ብዙውን ጊዜ እጅግ...

አባይን በጭልፋ

አባይ በይበልጥም በጥንታዊ ግሪኮች ከዚያም በሮማውያንና ግብፃውያን የሚቶሎጂው ዓለም ፍልስፍናና አስተሳሰብ ታሪኮች ተመዝግቦ ይገኛል። ምንም እንኳን አትዮጵያም በጥንታዊ ሥልጣኔ ከእነዚህ ሀገሮች እኩል...